Trẻ Bị Đau Gót Chân Có Phải Bệnh? Các Giải Pháp Khắc Phục
Trẻ bị đau gót chân là tình trạng phổ biến, thường không nghiêm trọng, tuy nhiên cần chẩn đoán và điều trị kịp thời. Nếu trẻ bị đau gót chân, đi khập khiễng, cha mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để được chăm sóc sức khỏe phù hợp nhất.
Trẻ em bị đau gót chân là bệnh gì?
Nếu trẻ thường xuyên bị đau gót chân, đau ở mu bàn chân hoặc mắt cá chân, đi khập khiễng hoặc đi bằng cách nhón các ngón chân, trẻ có thể bị chấn thương gót chân, tổn thương gân Achilles hoặc bệnh viêm xương sụn vô khuẩn gót chân. Việc xác định các nguyên nhân chính xác gây đau là điều quan trọng và cần thiết để đảm bảo hiệu quả điều trị. Dưới đây là một số nguyên nhân khác nhau dẫn đến đau gót chân ở trẻ em, cha mẹ có thể tìm hiểu và có kế hoạch chăm sóc sức khỏe phù hợp.
1. Viêm xương sụn vô khuẩn gót chân
Viêm xương sụn vô khuẩn gót chân (Sever’s Disease) là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ bị đau gót chân. Đặc trưng của tình trạng này là đau sụn đĩa tăng trưởng ở gót chân (apophysis), thường xảy ra ở trẻ em từ 8 – 15 tuổi. Tuy nhiên đôi khi viêm xương sụn vô khuẩn ở gót chân cũng ảnh hưởng đến trẻ em từ 6 tuổi.
Viêm xương gót chân là một chấn thương, xảy ra do lạm dụng, vi chấn thương lặp lại thường xuyên trong các hoạt động thể thao hoặc chạy. Tình trạng này được cho là do lực kéo của gân Achilles trên xương gót chân đang phát triển. Các nguyên nhân bao gồm chạy hoặc nhảy và thường thấy ở trẻ em thường xuyên tham gia các môn thể thao như bóng rổ, bóng đá hoặc có lối sống năng động, chạy nhảy thường xuyên.
Trẻ em thích nhảy dây cũng có nguy cơ viêm xương gót chân cao hơn những trẻ khác. Các triệu chứng thường bao gồm đau ở phía sau gót chân, đau khi bóp vào mu bàn chân hoặc nóng và sưng gót chân.
Trong hầu hết các trường hợp, viêm xương sụn vô khuẩn gót chân được điều trị bằng cách giảm viêm và giảm các hoạt động gây viêm. Điều quan trọng là đưa trẻ đến bệnh viện để được chẩn đoán và có kế hoạch điều trị phù hợp.
2. Viêm cân gan chân
Viêm cân gan chân có thể gây ảnh hưởng đến trẻ em, với tỷ lệ mắc bệnh khoảng 7% và thường xảy ra do lạm dụng quá mức. Tình trạng này phát triển theo thời gian, xảy ra do căng thẳng lặp lại thường xuyên và sử dụng quá mức cân gan chân.
Tình trạng viêm cân gan chân thường xảy ra ở trẻ em tham gia các hoạt động nhảy, chạy lên dốc hoặc chạy với tốc độ cao. Đau gót chân là dấu hiệu phổ biến của tình trạng này. Ngoài ra, trẻ cũng có thể bị cứng và đau chân vào buổi sáng, gặp khó khăn khi đi lại hoặc đau gần vòm cung của bàn chân.
Trẻ em béo phì, có bàn chân phẳng, cơ chân yếu có nguy cơ viêm cân gan chân cao hơn những trẻ khác. Ngoài ra, trẻ đi sai giày dép hoặc không sử dụng giày dép khi hoạt động, có nguy cơ đau gót chân cao hơn.
Các triệu chứng viêm cân gan chân ở trẻ em thường được điều trị bằng cách nghỉ ngơi, chườm đá, xoa bóp và nâng cao bàn chân. Ngoài ra, trẻ cần hạn chế vận động, chạy nhảy trong một thời gian dài để tránh gây tổn thương gót chân, bàn chân. Nếu cần thiết, cha mẹ có thể cho trẻ sử dụng các loại giày chỉnh hình để bảo vệ cân gan chân.
3. Viêm gân Achilles
Gân Achilles là gân khỏe nhất trong cơ thể, có nhiệm vụ gắn hai cơ bắp chân vào xương gót chân, thúc đẩy bàn chân hướng về phía trước khi chạy hoặc đi bộ. Viêm gân Achilles thường xảy ra do các chấn thương cấp tính, sử dụng quá mức, thiếu tập luyện hoặc tập luyện không đúng cách. Viêm gân Achilles có thể khiến trẻ bị đau gót chân, sưng và cứng khớp vào buổi sáng, suy giảm chức năng gân cũng như ảnh hưởng đến khả năng chuyển động linh hoạt của trẻ.
Để xác định tình trạng này, bác sĩ nhi khoa sẽ tiến hành khám sức khỏe, siêu âm và chụp cộng hưởng từ. Thông thường, viêm gân Achilles sẽ được điều trị bằng phương pháp bảo tồn, chẳng hạn như giảm hoạt động, vật lý trị liệu, sử dụng thuốc và thay đổi loại giày dép đang sử dụng.
4. Gãy xương
Gãy xương cũng là một nguyên nhân phổ biến gây đau gót chân ở trẻ em. Trẻ tham gia các môn thể thao vận động mạnh rất dễ bị chấn thương, có nguy cơ gãy xương. Gãy xương gót chân ở trẻ em rất hiếm khi xảy ra, tuy nhiên cha mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện nếu nhận thấy các triệu chứng như:
- Sưng tấy
- Bầm tìm
- Đau đớn dữ dội
- Trẻ không thể dồn trọng lượng lên bàn chân bị tổn thương
Thông thường, gãy xương ở trẻ em có thể tự phục hồi mà không cần phẫu thuật. Các kỹ thuật chăm sóc bao gồm nghỉ ngơi, chườm đá, bang gót chân và nâng cao chân. Ngoài ra, cha mẹ cần đảm bảo trẻ nghỉ ngơi đầy đủ và hạn chế các hoạt động mạnh gây ảnh hưởng đến vết thương.
5. Tổn thương đệm mỡ gót chân
Lớp đệm mỡ gót chân có thể bị tổn thương, dẫn đến bầm tím và khiến trẻ bị đau gót chân. Tình trạng này có thể xảy ra do lực lặp đi lặp lại nhiều lần, chẳng hạn như chạy, nhảy nhiều. Ngoài ra, việc nhảy cao hoặc tiếp đất từ độ cao lớn xuống gót chân cũng có thể dẫn đến đau gót chân.
Thông thường, đau gót chân do tổn thương đệm mỡ không nghiêm trọng và cần khoảng 3 tuần để chữa lành. Tuy nhiên, các tổn thương sâu và nghiêm trọng hơn có thể mất khoảng 6 tuần để chữa lành.
Trong hầu hết các trường hợp, trẻ sẽ được đề nghị nghĩ ngơi, chườm lạnh, nén hoặc nâng chân lên cao. Nếu cần thiết, bác sĩ có thể đề nghị sử dụng thuốc chống viêm để nâng cao hiệu quả điều trị.
Trẻ bị đau gót chân có nguy hiểm không?
Thông thường, tình trạng trẻ bị đau gót chân thường không được chú ý và bị bỏ qua cho đến khi các triệu chứng bắt đầu ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Nếu không điều trị, gãy xương cũng như các điều kiện sức khỏe khác có thể dẫn đến các vấn đề mạn tính, chẳng hạn như cứng khớp, viêm xương khớp và giảm cử động mắt cá chân.
Trẻ em có thể bị đau khi đi bộ, khiến trẻ không muốn tham gia vào các môn thể thao. Điều này dẫn đến thói quen sống thiếu năng động, tăng nguy cơ béo phì, tăng trưởng kém và nhiều vấn đề sức khỏe khác. Do đó, cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện để được chẩn đoán và có kế hoạch điều trị phù hợp.
Hầu hết các cơn đau gót chân đều được giải quyết bằng các biện pháp điều trị tại nhà, chẳng hạn như nghỉ ngơi, chườm đá, băng ép, nâng cao. Tuy nhiên, nếu điều quan trọng là có kế hoạch điều trị và chăm sóc sức khỏe phù hợp để tránh các rủi ro nghiêm trọng.
Trẻ con bị đau gót chân phải làm sao?
Thông thường tình trạng đau gót chân ở trẻ em sẽ được điều trị bằng các biện pháp tại nhà đơn giản, đặc biệt là khi được phát hiện sớm. Các biện pháp điều trị phổ biến bao gồm:
1. Tự chăm sóc
Trẻ bị đau gót chân thường hồi phục sau vài ngày nếu được chăm sóc đúng cách và phù hợp. Các biện pháp điều trị bao gồm:
- Dành thời nghỉ ngơi: Nghỉ ngơi sẽ giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn, tránh các tổn thương thêm cũng như hỗ trợ phục hồi khả năng chuyển động linh hoạt.
- Chườm đá: Đối với hầu hết các nguyên nhân gây đau gót chân, việc chườm đá sẽ giúp giảm đau và khó chịu hiệu quả. Chườm đá tối đa 20 phút mỗi lần và 3 – 4 lần mỗi ngày để nâng cao hiệu quả điều trị.
- Băng thể thao: Băng thể thao có thể hỗ trợ bàn chân và ngăn ngừa các chuyển động không đúng, điều này góp phần điều trị viêm cân gan chân và điều trị tình trạng đau gót chân ở trẻ.
- Lót giày: Cha mẹ có thể cho trẻ sử dụng miếng lót giày hỗ trợ bàn chân, giúp giảm áp lực lên gót chân và giảm đau hiệu quả.
- Nẹp chân vào ban đêm: Việc ngủ với bàn chân hướng xuống sẽ làm rút ngắn cân gan chân và gân Achilles. Do đó, việc nẹp chân vào ban đêm trong khi ngủ có thể giúp giữ chân một góc 90 độ, hỗ trợ kéo giãn cân gan chân và ngăn ngừa cơn đau.
2. Đi giày phù hợp
Nếu trẻ bị đau gót chân cha mẹ nên kiểm tra giày dép của trẻ. Hãy chọn cho trẻ một đôi giày vừa vặn, phù hợp với kích thước bàn chân thực tế và cơ chế sinh học của chân. Ngoài ra, cha mẹ nên khuyến khích trẻ đi dép trong nhà và xung quanh nhà. Điều này có thể góp phần giảm áp lực lên cân gan chân và các mô dưới bàn chân, từ đó góp phần giảm đau.
Khi vận động hoặc tham gia các hoạt động ngoài trời, hãy để chọn giày thể thao hoặc giày chạy bộ. Điều này sẽ hỗ trợ các mô, không gây biến dạng và kéo căng các mô phù hợp mà không gây đau đớn, kích ứng.
3. Duỗi người và tập thể dục
Các bài tập thể dục tác động thấp, chẳng hạn như bơi lội hoặc đạp xe sẽ không gây đau gót chân hoặc khiến các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, cha mẹ nên khuyến khích trẻ tham gia các môn thể thao này để nâng cao sức khỏe cũng như góp phần tăng cường sức mạnh ở bắp chân, bàn chân.
Sau khi tập thể dục hoặc vận động, trẻ cần được hướng dẫn duỗi cơ bắp để ngăn ngừa cơn đau gót chân tái phát. Hướng dẫn trẻ duỗi bắp chân , gân Achilles và lòng bàn chân, có thể giúp cố định mắt cá chân và giảm đau gót chân. Các bài tập phổ biến bao gồm:
Kéo dài cơ bắp chân:
- Đứng đối mặt với tường, hai chân rộng bằng hông, đưa chân bị đau ra phía sau, gót chân chạm sàn nhà
- Gập đầu gối trước trong khi giữ gót chân sau trên mặt đất và đầu gối thẳng
- Nghiêng người vào tường cho đến khi cảm thấy căng ở bắp chân sau từ cường độ thấp đến trung bình
- Giữ yên tư thế trong 30 giây, lặp lại 3 – 5 lần để cải thiện cơn đau gót chân
Bài tập nhón gót:
- Hướng dẫn trẻ đứng thẳng người, hai chân rộng bằng vai và hai tay đặt lên bàn hoặc chống lên tường
- Giữ thẳng đầu gối, nhấc cả hai gót chân lên và đứng bằng các ngón chân
- Nhấc bàn chân không bị ảnh hưởng lên khỏi mặt đất và từ từ hạ gót chân kia xuống trong vòng 2 – 3 giây
- Thực hiện bài tập 10 – 15 lần
Các bài tập này tương đối dễ thực hiện và phù hợp cho trẻ bị đau gót chân. Tuy nhiên, cha mẹ hoặc người chăm sóc cần theo dõi quá trình tập luyện của trẻ để đảm bảo hiệu quả cũng như tránh các chấn thương thêm.
4. Massage gót chân
Nếu cơn đau gót chân ở trẻ không nghiêm trọng hoặc không liên quan đến các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn, cha mẹ có thể tiến hành xoa bóp, massage để cải thiện cơn đau. Thao tác xoa bóp sẽ tác động một lực vừa đủ để các mô mềm bao gồm cơ, mô liên kết, dây chằng và da.
Massage chân là một cách đơn giản và thú vị để cải thiện cơn đau gót chân ở trẻ em. Cha mẹ có thể hướng dẫn trẻ lăn một quả bóng tennis nhẹ dưới chân từ 1 – 3 phút trước khi đi ngủ và vào buổi sáng để kéo giãn cũng như làm dịu các mô nối gót chân với các ngón chân
Ngoài ra, cha mẹ có thể xoa bóp gót chân cho trẻ bằng tinh dầu oải hương. Theo nghiên cứu, tinh dầu oải hương có đặc tính chống oxy hóa, chống viêm, giúp làm dịu các cơn đau, sưng tấy và tổn thương ở gót chân.
Việc xoa bóp đúng cách sẽ giúp giảm đau, giảm căng cơ, hỗ trợ thư giãn, giảm căng thẳng cũng như cải thiện hoạt động của hệ thống miễn dịch. Tuy nhiên, điều quan trọng là thực hiện xoa bóp đúng cách với lực vừa phải để tránh gây đau đớn, tổn thương cho bé.
5. Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ
Nếu trẻ bị đau gót chân nghiêm trọng và không đáp ứng các phương pháp điều trị không dùng thuốc, bác sĩ có thể chỉ định thuốc giảm đau và thuốc chống viêm không steroid (NSAID) để kiểm soát các triệu chứng. Thuốc mang lại hiệu quả cao trong việc giảm đau đối với các trường hợp viêm cân gan chân, viêm gân Achilles và nhiều nguyên nhân khác. Các loại thuốc phổ biến bao gồm Paracetamol hoặc Ibuprofen.
Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả tốt nhất và tránh các tác dụng phụ phát sinh.
Phòng ngừa tình trạng bé bị đau gót chân
Thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau đây để ngăn ngừa tình trạng trẻ bị đau gót chân:
- Hướng dẫn trẻ đi giày phù hợp, vừa vặn với bàn chân, gót chân
- Đảm bảo trẻ khởi động đầy đủ, phù hợp trước khi hoạt động thể chất, chơi thể thao
- Hướng dẫn trẻ các bài tập kéo dài gót chân và bắp chân
- Thực hiện chế độ dinh dưỡng đầy đủ chất, giàu canxi, để tăng cường sức khỏe xương, dây chằng, từ đó phòng ngừa đau gót chân
Trẻ bị đau gót chân thường khỏi sau vài tuần và trẻ có thể bắt đầu tham gia vào các hoạt động thể thao trong 3 – 6 tuần. Tuy nhiên, điều quan trọng là đưa trẻ đến bệnh viện để được kiểm tra và có kế hoạch điều trị phù hợp nhất.
Nếu cơn đau gót chân của trẻ không được cải thiện hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, hãy đưa trẻ đến bệnh viện tái khám. Ngoài ra, nếu trẻ bị đau và không thể thực hiện bất cứ hoạt động gắng sức nào, thì cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay, vì điều này có thể là dấu hiệu nhiễm trùng.
Tham khảo thêm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!