Vôi Cột Sống
Bác sĩ phụ trách: Phạm Thị Minh Dương
Chuyên khoa: Xương khớp
Công tác: Riêng tư: IHR Cơ Sở 2 Mỹ Đình – Hà Nội
Vôi hóa cột sống là một dấu hiệu lão hóa xảy ra trên cột sống. Bệnh ít khi gây rủi ro và biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, vôi hóa lại là nguyên nhân gây chèn ép dây thần kinh dẫn đến đau nhức, co cứng khớp, khó vận động và làm tổn thương dây thần kinh. Thông tin chi tiết về định nghĩa, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh hiệu quả sẽ được cập nhật đầy đủ trong nội dung bài biết này.
Vôi hóa cột sống là gì?
Vôi hóa cột sống là hiện tượng lắng tụ calci ngay tại những dây chằng bám vào các mấu ngang của cột sống, mấu gai hoặc thân đốt sống. Sự lắng tụ khiến các mạch máu và các dây thần kinh bị chèn ép dẫn đến những cơn đau nhức nghiêm trọng, co cứng khớp, quá trình vận động gặp nhiều khó khăn.
Vì là một hiện tượng lão hóa tự nhiên của cơ thể nên nguy cơ mắc bệnh có xu hướng tăng cao theo độ tuổi. Ngoài ra một số yếu tố có khả năng thúc đẩy sự tiến triển của bệnh gồm nhiễm trùng dẫn đến viêm khớp, hoạt động sai tư thế, làm việc gắng sức hoặc thực hiện những động tác làm dây chằng vùng cột sống chịu nhiều áp lực.
Tùy thuộc vào vị trí bị tổn thương và thoái hóa, bệnh nhân có thể bị vôi hóa cột sống lưng hoặc thắt lưng, vôi hóa cột sống cổ. Xét về đặc điểm và tính chất, bệnh có nhiều điểm tương đồng với bệnh gai cột sống.
Vôi hóa cột sống ít gây biến chứng nhưng có thể tạo ra nhiều cơn đau kéo dài. Tốt nhất bệnh nhân nên gặp bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra, theo dõi, có phương pháp và phác đồ điều trị bệnh hiệu quả.
Nguyên nhân gây vôi hóa cột sống
Nguyên nhân gây vôi hóa cột sống gồm:
- Sự thoái hóa tự nhiên khi càng lớn tuổi khiến quá trình trao đổi chất trong cơ thể bị suy giảm. Lúc này xương khớp, sụn, đĩa đệm và những tế bào cũng nhanh chóng bị thoái hóa
- Quá trình lưu thông máu trong cơ thể không suôn sẻ khiến cột sống không được cung cấp đủ oxy và những dưỡng chất cần thiết để nuôi dưỡng xương khớp. Từ đó làm tăng nguy cơ thoái hóa và khiến xương trở nên xốp hơn.
- Vôi hóa cột sống có thể xảy ra ở những trường hợp ít vận động hoặc thường lao động gắng sức, đứng lâu hoặc ngồi lâu một chỗ, các khớp xương co cứng, kém linh hoạt và bị chèn ép.
Triệu chứng vôi hóa cột sống
Triệu chứng vôi hóa cột sống thắt lưng
- Có cảm giác đau nhiều ở cột sống thắt lưng.
- Vôi hóa chèn vào rễ thần kinh tọa và tủy sống làm phát sinh cơn đau nghiêm trọng dọc theo đường đi của dây thần kinh.
- Cơn đau lưng mức độ vừa đến nghiệm trọng lan xuống mông và chân.
- Rối loạn cảm giác tê bì, nóng rát bàn chân, có cảm giác như kiến bò, đồng thời gây teo cơ ở một số trường hợp nặng.
- Triệu chứng đau và rối loạn cảm giác có thể tăng lên khi bê vác nặng, vận động quá sức, thay đổi thời tiết.
- Cứng các khớp hông, chân, đau cứng lưng, khó khăn trong khom cúi.
Triệu chứng vôi hóa đốt sống cổ
- Có cảm giác đau nhiều ở các đốt sống cổ, hạn chế các hoạt động xoay, cúi, ngửa đầu.
- Vôi hóa đốt sống cổ chèn vào rễ thần kinh và tủy sống làm phát sinh cơn đau nghiêm trọng dọc theo dây thần kinh
- Bệnh nhân có thể bị đau cổ vai gáy, đau lan xuống cánh tay và xuống cột sống thắt lưng
- Rối loạn cảm giác tê bì, nóng rát bàn tay, có cảm giác như kiến bò, đồng thời gây teo cơ tay, cánh tay, vai nếu bị nặng
- Đau đốt sống cổ, rối loạn cảm giác tăng lên khi vận động mạnh, thay đổi thời tiết
- Cứng các khớp ở cổ, bả vai, khó khăn khi vận động vùng cổ vai gáy, đau đầu, mất ngủ...
Vôi cột sống có nguy hiểm không?
Bệnh vôi cột sống nếu không được thăm khám và điều trị sớm, điều trị đúng cách có thể tiềm ẩn nhiều biến chứng. Người bệnh vôi hóa cột sống không chỉ phải đối mặt với những cơn đau nhức mà còn có nguy cơ gặp các biến chứng sau.
- Tăng nguy cơ bị thoát vị đĩa đệm cột sống lưng, cổ khi đĩa đệm đàn hồi kém do vôi cột sống.
- Gây biến chứng rối loạn tiền đình, mất ngủ khi vôi cột sống làm giảm tuần hoàn máu lên não.
- Hẹp tủy sống, cấu trúc cột ống bị thay đổi, người bệnh đau đầu, đau bả vai và vùng cánh tay.
- Thiểu năng hệ động mạch đốt sống phân liệt gây hoa mắt, chóng mặt, ù tai, giảm trí nhớ…
- Chèn ép rễ thần kinh, tủy sống có thể dẫn đến bại liệt, rối loạn cảm giác tứ chi, rối loạn thực vật.
- Đau đớn, biến dạng cột sống, ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh hoạt và công việc hàng ngày.
Để hạn chế những biến chứng kể trên, người bệnh nên chủ động thăm khám và lựa chọn phương pháp phù hợp ngay khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường ở vị trí các đốt sống.
LIÊN HỆ NGAY VỚI ĐỘI NGŨ BÁC SĨ IHR ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN ĐIỀU TRỊ
Cách chuẩn đoán bệnh vôi cột sống
Việc chẩn đoán chính xác bệnh lý, mức độ nghiêm trọng và tình trạng sức khỏe tổng thể là điều quan trọng để có thể đề ra phương pháp điều trị thích hợp nhất. Thông thường những bệnh nhân bị vôi hóa cột sống sẽ được chẩn đoán bệnh lý với những phương pháp sau:
Kiểm tra lâm sàng
- Kiểm tra tiền sử mắc bệnh.
- Kiểm tra triệu chứng có thể giúp bác sĩ chuyên khoa xác định bệnh lý và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
- Kiểm tra phạm vi hoạt động của lưng (cúi gập người, xoay hông, thẳng lưng...) để đánh giá mức độ ảnh hưởng của bệnh lên vùng cột sống.
- Kiểm tra vị trí đau để xác định mức độ đau và vị trí đang bị tổn thương.
Kiểm tra cận lâm sàng
- Chụp X-quang: Chụp X-quang giúp quan sát những bất thường, vấn đề hay tổn thương xuất hiện ở cột sống và các cơ quan nội tạng.
- Chụp CT: Hình ảnh CT cho phép bác sĩ chuyên khoa kiểm tra tình trạng vôi hóa cột sống và những tổn thương đi kèm, mức độ nghiêm trọng của bệnh. Đồng thời phát hiện các biến chứng hoặc kiểm tra khả năng gây biến chứng của bệnh.
- Chụp MRI: Kết quả chụp MRI giúp xác định chính xác tình trạng sức khỏe và bệnh lý của bệnh nhân.
Giải pháp điều trị vôi hóa cột sống
Bệnh vôi cột sống được được điều trị bằng các phương pháp không dùng thuốc và điều trị bằng thuốc. Tùy vào mức độ bệnh cụ thể mà người bệnh sẽ được bác sĩ tư vấn giải pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là một số giải pháp thường được áp dụng.
Điều trị vôi hóa cột sống không dùng thuốc
Điều trị vôi hóa cột sống không dùng thuốc được áp dụng cho những trường hợp mới phát, bệnh chưa tiến triển đến giai đoạn nghiêm trọng. Thông thường bệnh nhân sẽ được điều trị không dùng thuốc bằng những phương pháp sau:
- Tập luyện thể dục: Việc luyện tập thể dục đúng cách có thể làm chậm quá trình thoái hóa xương khớp, làm giảm gân cơ giảm đau, kích thích quá trình lưu thông máu, tăng độ dẻo dai và độ bệnh cho xương khớp.
- Chiếu tia hồng ngoại, chiếu đèn: Đối với những trường hợp nhẹ, bệnh nhân có thể được yêu cầu chiếu tia hồng ngoại, chiếu đèn vào những khu vực đang bị đau. Phương pháp điều trị này có tác dụng thư giãn các cơ và dây chằng, từ đó giúp giảm đau hiệu quả.
Sử dụng thuốc điều trị vôi hóa cột sống
Đối với những trường hợp có cơn đau nghiêm trọng, bệnh vôi hóa cột sống đang tiến triển theo chiều hướng xấu, người bệnh sẽ được yêu cầu sử dụng thuốc làm phương pháp điều trị chính.
Những loại thuốc thường được sử dụng trong điều trị vôi hóa cột sống gồm:
- Thuốc giảm đau chống viêm: Thuốc giảm đau chống viêm được sử dụng với mục đích cải thiện mức độ nghiêm trọng và tần suất của cơn đau, chống viêm, mang đến cảm giác dễ chịu cho bệnh nhân. Từ đó giúp người bệnh dễ dàng hơn trong việc đi lại và sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên việc dùng thuốc giảm đau dài ngày có thể gây ra nhiều tác dụng phụ không mong muốn như những vấn đề về hạ bạch cầu hạt, viêm đường ruột, viêm dạ dày, xuất huyết dạ dày...
- Sử dụng thuốc giãn cơ: Việc sử dụng thuốc giãn cơ sẽ giúp người bệnh thư giãn các cơ và dây chằng đang bị chèn ép, cải thiện triệu chứng căng cơ và hỗ trợ giảm đau hiệu quả. Tuy nhiên tương tự như thuốc giảm đau, thuốc giãn cơ cũng có khả năng gây ra một số tác dụng phụ như căng thẳng, đau đầu, chóng mặt, buồn ngủ, hạ huyết áp khi đứng, nước tiểu có màu cam, màu đỏ hoặc màu tím...
LƯU Ý: Sử dụng thuốc điều trị vôi hóa cột sống cần có sự tư vấn và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo đạt hiệu quả, an toàn và giảm nguy cơ phát sinh tác dụng phụ. Ngoài việc sử dụng thuốc bác sĩ có thể cho bạn áp dụng phương pháp chiếu tia cực tím, bó nến, chạy sóng điện từ...
Điều trị vôi cột sống bằng y học cổ truyền
Để điều trị vôi cột sống, y học cổ truyền sử dụng các bài thuốc có phép trị phù hợp với từng thể bệnh khác nhau. Trong đó, các bài thuốc gia giảm theo thể bệnh bao gồm:
Bài thuốc điều trị vôi cột sống thể thấp nhiệt: Hoàng bá, phòng kỷ, thương truật, mật gấu, nhân trần, đưng quy, bạch thược, ngũ gia bì, hy thiêm… Tác dụng thanh nhiệt, hóa thấp.
Bài thuốc điều trị vôi cột sống thể hàn thấp: Can khương, thiên niên kiện, quế chi mỗi vị 8g; thương truật 9g, xuyên khung 16g, kê huyết đằng 16g, ý dĩ 12g, tang ký snh 16g… Tác dụng tán hàn, khu phong trừ thấp.
Bài thuốc điều trị vôi cột sống thể dương hư: Thục địa 12g, ma hoàng chích 3g, nhục quế 6g, cam thảo 6g, ngưu tất 9g… Tác dụng bổ huyết, ôn trung, giải độc, bổ thận…
Bên cạnh đó, y học cổ truyền kết hợp các phương pháp vật lý trị liệu châm cứu, bấm huyệt... gia tăng hiệu quả, rút ngắn thời gian điều trị.
LƯU Ý: Ưu điểm của Y học cổ truyền là khả năng điều trị vôi cột sống từ căn nguyên, khắc phục các triệu chứng đau nhức, tăng cường nuôi dưỡng, tái tạo cột sống, phục hồi vận động. Thuốc y học cổ truyền an toàn, không tác dụng phụ.
Giải pháp điều trị vôi cột sống tại IHR
Nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thăm khám và điều trị bệnh xương khớp, đội ngũ bác sĩ đầu ngành tại IHR Việt Nam hoàn thiện giải pháp điều trị vôi hóa cột sống lưng và vôi hóa đốt sống cổ từ y học cổ truyền. Giải pháp kết hợp chẩn đoán hình ảnh một cách chính xác, ứng dụng thuốc y học cổ truyền điều trị vôi cột sống từ căn nguyên, kết hợp vật lý trị liệu cải thiện các cơn đau cấp và trị liệu phục hồi chức năng do di chứng của bệnh xương khớp.
Vì sao nên điều trị vôi cột sống tại IHR?
Lời khuyên từ bác sĩ xương khớp IHR
Trong quá trình điều trị vôi hóa cột sống người bệnh cần lưu ý những vấn đề sau:
- Dùng thuốc đúng với chỉ định của bác sĩ.
- Trong thời gian điều trị vôi hóa, người bệnh nên kết hợp với một chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt và tập luyện hợp lý để làm chậm quá trình phát triển của bệnh.
- Những loại thuốc giảm đau chống viêm được chỉ định có thể cải thiện tốt triệu chứng đau nhức của bệnh. Tuy nhiên đây chỉ là loại thuốc điều trị triệu chứng. Mặt khác loại thuốc này còn gây tác dụng phụ lên đường tiêu hóa nên cần phải sử dụng thận trọng, nên có sự kiểm soát và theo dõi của bác sĩ điều trị, không được dùng thuốc kéo dài.
- Trong lao động và sinh hoạt hàng ngày, người bệnh cần tránh thực hiện những tư thế không đúng, mang vác nặng quá mức, đột ngột thay đổi tư thế, tác động quá mạnh, sai tư thế, đứng lâu hoặc ngồi lâu một chỗ.
- Có chế độ ăn uống và tập luyện hợp lý để tránh thừa cân béo phì, giữ cho cân nặng luôn đạt mức lý tưởng hoặc giảm cân khi cần thiết.
- Thường xuyên tập luyện với những bộ môn vừa sức như dưỡng sinh, yoga, đạp xe, đi bộ, bơi lội...
- Điều trị tốt những bệnh lý kèm theo có khả năng gây tổn thương đốt sống như loãng xương, thoát vị đĩa đệm đốt sống...
- Trong suốt quá trình điều trị bệnh, bệnh nhân cần theo dõi tình trạng, những diễn biến của bệnh, đồng thời thông báo cho bác sĩ chuyên khoa nếu dấu hiệu bệnh không giảm hoặc có những thay đổi bất thường.
- Bệnh vôi hóa cột sống là một tình trạng mạn tính, việc sử dụng thuốc sẽ không khiến những biểu hiện trên phim chụp X-quang thay đổi, chỉ mang đến hiệu quả giảm triệu chứng lâm sàng.
- Bệnh vôi hóa cột sống là một tình trạng lành tính chủ yếu phát sinh do quá trình lão hóa khi tuổi cao. Do đó người bệnh không nên quá lo lắng, nên giữ tinh thần thoải mái để giúp quá trình chữa bệnh đạt hiệu quả hơn.
Bệnh vôi hóa cột sống không có mức độ nguy hiểm cao nhưng là bệnh mãn tính và khó điều trị khỏi dứt điểm, xảy ra theo tuổi do quá trình lão hóa. Vì thế để phòng ngừa bệnh xuất hiện sớm, chúng ta cần chú ý sinh hoạt hợp lý, ăn uống lành mạnh, tránh chấn thương lên xương khớp, luyện tập thể dục thể thao thường xuyên.
Bài viết liên quan
