Dấu Hiệu Bệnh Gút Ở Chân Và Các Cách Chữa Trị Hiệu Quả
Nhận biết dấu hiệu bệnh gút ở chân là cách tốt nhất để có kế hoạch điều trị chính xác, kịp thời và hiệu quả. gút ở chân có thể gây đau dữ dội, viêm nhiễm, khó đi lại và tăng nguy cơ tàn phế nếu không được điều trị. Bài viết dưới đây sẽ trình bày tổng quan về dấu hiệu, nguyên nhân, chẩn đoán và kế hoạch điều trị hiệu quả về bệnh lý này.
Bệnh gút ở chân là gì?
Bệnh gút là một dạng viêm khớp, xảy ra khi các tinh thể acid uric tích tụ ở một hoặc nhiều khớp trong cơ thể. Triệu chứng phổ biến nhất của bệnh lý này là dẫn đến đau đớn kéo dài mà không có dấu hiệu báo trước, thường ảnh hưởng đến khớp ngón chân cái. Bệnh gút ở chân có thể dẫn đến đau đớn kéo dài và viêm nhiễm, thậm chí gây ảnh hưởng đến khả năng di chuyển của người bệnh.
Hiện tại không có cách chữa khỏi bệnh gút, tuy nhiên có nhiều cách khác nhau để kiểm soát cơn đau, chống viêm và ngăn ngừa nguy cơ tàn phế. Điều quan trọng là trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn và có kế hoạch điều trị hiệu quả nhất.
Dấu hiệu nhận biết bệnh gút ở chân
Bệnh gút dẫn đến các dấu hiệu khác nhau ở mỗi người bệnh, tùy vào khớp bị ảnh hưởng hoặc từng khu vực cụ thể. Khu vực bị ảnh hưởng có thể đau đớn dữ dội, cứng khớp, thậm chí là nghiêm trọng đến mức khiến người bệnh không thể di chuyển.
Tương tự như các loại viêm khớp khác, bệnh gút ở chân dẫn đến sưng và đau khớp, đặc biệt là ở ngón chân cái. Tuy nhiên cơn đau do bệnh gút thường xuất hiện đột ngột, dữ dội. Ngoài ra, người bệnh gút có thể hình thành các hạt tophi dưới da, có thể nhìn bằng mắt thường.
Các dấu hiệu bệnh gút ở chân phổ biến bao gồm:
- Sưng khớp và cực kỳ đau đớn ở ngón chân cái. Khớp có thể bị cứng, chuyển thành màu đỏ hoặc tím, sưng to, thậm chí là mềm khi chạm vào. Ngoài khớp ngón chân cái, mu bàn chân, mắt cá chân cũng có thể bị sưng và đau.
- Bong tróc da ở ngón chân và ngứa ngáy khi các ngón chân bắt đầu lành.
- Các đợt gout cấp thương bắt đầu vào ban đêm, kéo dài đến 12 giờ. Nếu không được điều trị, tình trạng viêm khớp có thể kéo dài đến hai tuần, gây ảnh hưởng đến khả năng đi lại của người bệnh.
- Hình thành các hạt tophi ở ngón chân, gây đau đớn dữ dội và kéo dài.
Các dấu hiệu bệnh gút ở chân có thể trở nên nghiêm trọng nếu không được điều trị phù hợp. Đôi khi bệnh gút có thể dẫn đến viêm khớp thoái hóa nghiêm trọng, nhiễm trùng thứ phát, sỏi thận, tổn thương thận, chèn ép dây thần kinh hoặc tủy sống và gãy khớp.
Nguyên nhân và các yếu tố rủi ro gây bệnh gút ở chân
Có khoảng 90% các trường hợp bệnh gút ở chân xảy ra khi có quá nhiều axit uric tích tụ trong cơ thể (tăng axit uric máu). Acid uric là sản phẩm phụ, được hình thành khi cơ thể chuyển hóa purin, thường có tự nhiên trong cơ thể và một số loại thực phẩm.
Nồng độ axit uric cao có thể dẫn đến sự hình thành các tinh thể siêu nhỏ trong cơ thể. Các tinh thể này di chuyển theo máu và tích tụ ở các khớp, chất lỏng và mô. Tình trạng tích tụ này có thể gây kích thích khu vực bị ảnh hưởng và dẫn đến các dấu hiệu bệnh gút ở chân.
Bệnh gút ở chân có thể ảnh hưởng đến bất cứ đối tượng nào, tuy nhiên có một số nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bệnh gút cao hơn, chẳng hạn như:
- Người có chế độ ăn uống nhiều purine
- Người bệnh tăng huyết áp, suy tim, tiểu đường, béo phì hoặc bệnh vẩy nến
- Nam giới, đặc biệt là người trên 40 tuổi
- Người uống nhiều rượu hoặc thường xuyên sử dụng thực phẩm có chứa được fructose
- Người bệnh đang sử dụng thuốc lợi tiểu (dạng chất lỏng)
- Có tiền sử gia đình mắc bệnh gút
Bên cạnh đó, các triệu chứng bệnh gút ở chân cũng có thể liên quan đến một số loại thực phẩm, chẳng hạn như:
- Đồ uống có đường và đồ ngọt
- Xi-rô ngô hàm lượng đường cao
- Rượu
- Thịt nội tạng bao gồm gan, lòng bò, óc, thận
- Thịt đỏ chẳng hạn như thịt bò, thịt cừu
- Một số loại hải sản chẳng hạn như cá trích, cá ngừ, cá hồi
- Nước hầm xương và nước sốt thịt
Chẩn đoán bệnh gút ở chân như thế nào?
Các dấu hiệu bệnh gút ở chân chỉ được chẩn đoán trong các đợt bùng phát cấp tính. Trong trường hợp này, quá trình chẩn đoán được bắt đầu thông qua kế hoạch khám sức khỏe. Bác sĩ có thể đánh giá các triệu chứng, xác định tiền sử bệnh lý và hút dịch khớp để kiểm tra dấu hiệu của tinh thể acid uric.
Một số xét nghiệm được thực hiện để chẩn đoán bệnh gút ở chân bao gồm:
- Hút dịch khớp: Chất lỏng sẽ được rút ra khỏi khớp bị ảnh hưởng, tiến hành kiểm tra các tinh thể và vi khuẩn nhằm xác định triệu chứng bệnh gút ở chân.
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm này được thực hiện để xác định số lượng bạch cầu, tốc độ lắng hồng cầu, chất béo trung tính và chức năng thận.
- Chụp X – quang: Bệnh gút ở chân mãn tính có thể gây xói mòn khớp, hình thành các gai xương có thể nhìn thấy trên phim X – quang.
Nếu cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm khác nhằm phân biệt bệnh gút ở chân với các bệnh lý có triệu chứng tương tự, chẳng hạn như bệnh giả gút hoặc viêm khớp nhiễm trùng.
Biện pháp điều trị bệnh gút ở chân hiệu quả
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các dấu hiệu bệnh gút ở chân và tần suất bùng phát, bác sĩ có thể đề nghị các phương pháp điều trị khác nhau. Điều trị bệnh gút thường là sự kết hợp giữa việc kiểm soát các triệu chứng và giảm thời gian bùng phát của các cơn gút cấp. Bên cạnh đó, bác sĩ cũng có thể đề nghị thay đổi chế độ ăn uống nhằm đảm bảo hiệu quả.
Các biện pháp điều trị bệnh gút phổ biến nhất bao gồm:
1. Điều trị ban đầu
Thuốc điều trị bệnh gút được chỉ định để kiểm soát các triệu chứng và ngăn ngừa nguy cơ mất chức năng vận động. Các loại thuốc phổ biến bao gồm:
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) không kê đơn: Thuốc này được khuyên dùng trong các cơn gút cấp tính, nhằm giảm đau, chống viêm và ngăn ngừa nguy cơ mất chức năng khớp. Tuy nhiên, người bệnh thận hoặc loét dạ dày, cần hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi dùng.
- Colchicine: Colchicine là thuốc kháng viêm thường được sử dụng để điều trị các cơn gút cấp. Thuốc mang lại hiệu quả cao và ngay lập tức sau khi sử dụng. Tuy nhiên, đôi khi thuốc này có thể dẫn đến buồn nôn, nôn hoặc tiêu chảy.
- Thuốc corticosteroid đường uống hoặc tiêm: Corticosteroid đường uống được sử dụng để giảm viêm trong cơ thể và ngăn ngừa các triệu chứng gút trở nên nghiêm trọng hơn. Corticosteroid cũng được chỉ định ở dạng tiêm vào các khớp bị ảnh hưởng hoặc gần khớp, để giảm sưng, đau và phục hồi khả năng chuyển động linh hoạt.
Sau khi kiểm soát cơn gút cấp, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc để ngăn ngừa các triệu chứng bệnh tái phát. Các loại thuốc này được sử dụng theo toa dưới sự theo dõi của bác sĩ.
Các thuốc ngăn ngừa bệnh gút ở chân tái phát bao gồm:
- Allopurinol được sử dụng để điều trị bệnh gút, tăng axit uric máu và bệnh sỏi thận. Thuốc hoạt động bằng cách giảm sản xuất axit uric trong cơ thể, từ đó ngăn chặn sự hình thành của các cơn gút cấp.
- Uloric giúp kiểm soát nồng độ axit uric tăng cao ở người lớn. Thuốc được chỉ định khi Allopurinol không mang lại hiệu quả hoặc không phù hợp. Thuốc hoạt động bằng cách ngăn chặn quá trình chuyển đổi purin thành axit uric, từ đó làm giảm lượng axit uric máu.
Sử dụng thuốc điều trị theo chỉ định của bác sĩ và đúng liều lượng được khuyến cáo. Trao đổi với bác sĩ nếu có bất cứ thắc mắc hoặc câu hỏi nào.
2. Biện pháp khắc phục tại nhà
Có một số biện pháp tự chăm sóc bệnh gút ở chân tại nhà. Mặc dù các biện pháp này mang lại hiệu quả cao và nhanh chóng, tuy nhiên cách tốt nhất để chăm sóc bệnh gút là ngăn ngừa cơn gút bùng phát.
Một số cách chữa bệnh gút ở chân tại nhà như sau:
- Chườm lạnh: Nếu cơn đau không quá nghiêm trọng, người bệnh có thể chườm lạnh lên khớp bị ảnh hưởng để làm dịu cơn đau và giảm viêm khớp. Bọc đá trong một chiếc khăn mỏng và chườm lên khớp trong 20 phút mỗi lần, vài lần mỗi ngày.
- Dành thời gian nghỉ ngơi: Để giảm đau, người bệnh cần tránh di chuyển hoặc tác động lên các khớp dị ảnh hưởng.
- Uống nhiều nước: Khi cơ thể thiếu nước, nồng độ axit uric sẽ tăng cao, khiến bệnh gút trở nên nghiêm trọng. Do đó, hãy uống đủ nước để ổn định nồng độ acid uric.
- Tránh thức ăn chứa nhiều purin: Các loại thực phẩm như thịt đỏ, thịt nội tạng, có chứa rất nhiều purin khiến bệnh gút trở nên nghiêm trọng hơn.
- Tập thể dục và giữ cân nặng khỏe mạnh: Giữ cân nặng khỏe mạnh có thể góp phần cải thiện các dấu hiệu bệnh gút ở chân. Người bệnh nên chọn các bài tập tác động thấp, chẳng hạn như đi bộ, đi xe đạp hoặc bơi lội để tránh gây ảnh hưởng đến khớp.
3. Chế độ ăn uống cho người bệnh gút ở chân
Để hỗ trợ cải thiện các triệu chứng gút ở chân, điều quan trọng là thay đổi chế độ ăn uống và tránh các loại thực phẩm gây bùng phát bệnh gút.
Cần hạn chế:
- Thịt đỏ và nội tạng
- Hải sản, đặc biệt là cá cơm, cá trích, cá mòi, hến, sò điệp, cá thu và cá ngừ
- Nấm men và chiết xuất từ nấm men
- Các loại đầu như đậu Hà Lan
- Rượu, bia và một số đồ uống có cồn khác
- Thực phẩm đã qua chế biến, đặc biệt là các loại thực phẩm có hàm lượng fructose hoặc siro ngô cao, chẳng hạn như bánh quy và nước ngọt có gas
Nên bổ sung:
- Uống nhiều nước rất tốt để ngăn ngừa các cơn gút cấp
- Vitamin C hỗ trợ giảm viêm và làm dịu các cơn đau khớp
- Quả Anh đào góp phần giảm nguy cơ bùng phát cơn gút đến 35%
- Các loại rau xanh và trái cây tươi
Phòng ngừa bệnh gút ở chân
Thay đổi lối sống là cách tốt nhất để cải thiện các triệu chứng gút cũng như ngăn ngừa các cơn gút bùng phát. Một số lưu ý khi bị bệnh gút bao gồm:
- Thay đổi chế độ ăn uống: Đối với những người chỉ có nồng độ axit uric tăng nhẹ, thay đổi chế độ ăn uống có thể là cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh gút. Người bệnh nên tiêu thụ nhiều trái cây, rau quả, uống nhiều nước và hạn chế thịt đỏ, thịt nội tạng để góp phần cải thiện các triệu chứng gút.
- Hạn chế rượu: Rượu chứa nhiều purin và khiến các triệu chứng gút trở nên nghiêm trọng. Người bệnh có thể uống 1 – 2 ly mỗi ngày nếu cần thiết, tuy nhiên tốt nhất hãy tránh uống rượu.
- Kiểm soát căng thẳng: Căng thẳng có thể khiến dấu hiệu bệnh gút ở chân bùng phát. Do đó, người bệnh được khuyến khích tập hít thở sâu, thiền định và yoga để kiểm soát căng thẳng.
- Uống nhiều nước: Nước đóng một vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa các cơn gút cấp và giúp đào thải acid uric ra khỏi cơ thể. Người bệnh gút được khuyến khích tiêu thụ 2 lít nước mỗi ngày để phòng ngừa bệnh gút bùng phát.
- Sử dụng thuốc theo chỉ định: Có một số loại thuốc mang lại hiệu quả cao trong việc ngăn ngừa hình thành các cơn gút cấp, chẳng hạn như Aloprim và Febuxostat. Hãy trao đổi với bác sĩ về các loại thuốc để được hướng dẫn phù hợp.
Bệnh gút ở chân có thể cực kỳ đau đớn khi bùng phát, tuy nhiên thường được cải thiện trong vòng 1 – 2 tuần nếu được điều trị đúng cách. Ngoài ra, người bệnh cần có kế hoạch kiểm soát các triệu chứng hiệu quả nhằm ngăn ngừa cơn gút bùng phát. Trao đổi với bác sĩ nếu có bất cứ thắc mắc hoặc câu hỏi nào liên quan.
Tham khảo thêm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!