Hội Chứng Xương Khớp

Hội chứng xương khớp là tình trạng chức năng của các khớp, dây chằng, thần kinh, gân và xương sống bị suy giảm. Các bệnh về xương thường xuất hiện âm thầm, kéo dài trong nhiều năm và khi biểu hiện thành các triệu chứng thường xuyên thì bệnh đã trở nên phức tạp hơn. 

Khớp là nơi tập trung nhiều bộ phận, bao gồm: cơ, gân, dây chằng, dịch khớp, sụn, xương… và có ảnh hưởng lớn tới sự nhịp nhàng của cơ thể. Khi khớp gặp phải bất cứ vấn đề gì đều gây ảnh hưởng tới đời sống sinh hoạt.

Dưới đây là các hội chứng xương khớp điển hình:

• Sarcoma xương: Là một dạng bệnh ung thư xương, chiếm 5% trong tổng số các ung thư trẻ em. Sarcoma xương có thể di căn đến các bộ phận khác trong cơ thể như phổi hoặc các xương khác đây là một bệnh lý rất nguy hiểm, cần được thăm khám và điều trị kịp thời.
• Loạn sản sụn - xương: Là một tình trạng bị rối loạn tăng trưởng xương, các mô xương lành bị thay thế bởi mô xơ khiến cho xương yếu dần, dễ gãy và bị biến dạng. Đây được xem là một dạng của chứng bệnh lùn tuyến yên. Có khoảng 3/4  trường hợp loạn sản - sụn xương có nguyên nhân là căn bệnh này. 
• Bàn chân bẹt: Là tình trạng mặt lòng bàn chân bằng phẳng, không có độ lõm (hay còn gọi là vòm gan chân). Một số trường hợp trẻ bị thừa cân có thể khiến phụ huynh nhầm lẫn con bị bàn chân bẹt. Phần lớn trẻ em bị dị tật này sẽ tự hết lúc 6 tuổi nếu bàn chân được vận động tốt, mềm mại.
• Hội chứng Ehlers-Danlos: Là một nhóm các rối loạn di truyền gây ảnh hưởng đến mô liên kết, như da, khớp và thành mạch máu. Những bệnh nhân mắc hội chứng Ehlers-Danlos thường gặp phải tình trạng các khớp mềm dẻo quá mức và da căng giãn, mỏng. Điều này trở nên khó khăn khi người bệnh có một vết thương cần phải khâu bởi vì da không đủ khỏe để giữ các vết khâu.
• Lupus ban đỏ: Là một bệnh tự miễn. Bệnh có những biểu hiện khác nhau trên nhiều bộ phận của cơ thể và có thể gây biến chứng trên khắp các hệ cơ quan. Nếu không được điều trị và can thiệp kịp thời, lupus có thể đe dọa tính mạng.
• Gù cột sống (gù lưng): Là hiện tượng cột sống bị cong quá mức về phía trước, khiến phần lưng trên biến dạng. Đa phần các trường hợp gù lưng nhẹ thường không ảnh hưởng nhiều đến bệnh nhân, chỉ cần đeo nẹp hoặc tập luyện để cải thiện tư thế, tăng cường sức mạnh cột sống. Nhưng với tình trạng nghiêm trọng có thể gây đau đớn, biến dạng cấu trúc, ảnh hưởng đến hô hấp.
• Vẹo cột sống: Là một dị tật phổ biến và nguy hiểm ở cột sống, là tình trạng cột sống bị cong bất thường sang một bên. Nó có thể gây ảnh hưởng đến các cơ quan xung quanh nó.
• Hội chứng Plica đầu gối: Plica là một nếp gấp nhỏ ở bên trong màng hoạt dịch khớp gối. Hội chứng Plica đầu gối là tình trạng một trong bốn Plica bị kích thích và viêm do người bệnh lạm dụng đầu gối hoặc gặp chấn thương. Hội chứng này thường gặp ở những người thường xuyên chạy bộ, đi xe đạp, leo cầu thang. Hội chứng này có thể điều trị bằng vật lý trị liệu.
• Chân vòng kiềng: Là tình trạng đầu gối hơi cong hướng ra ngoài khi người đứng thẳng bình thường. Tình trạng này có thể bắt nguồn từ khi còn trẻ và tiến triển dần theo thời gian. Hội chứng này khiến người bệnh dễ gặp phải các chứng bệnh như viêm khớp khối, đau nhức đầu gối, mất thăng bằng…
• Hội chứng ống cổ tay: Là tình trạng bệnh lý chèn ép dây thần kinh ngoại biên phổ biến nhất. Hội chứng này xảy nếu dây thần kinh giữa bị chèn ép khi đi qua ống cổ tay. Biểu hiện của hội chứng này là gây viêm, đau, tê bì, giảm hoặc mất cảm giác vùng da bàn tay chi phối bởi thần kinh giữa, khiến người bệnh khó chịu.
• Bệnh Paget xương: Là chứng rối loạn bất thường ở cấu trúc xương. Các dấu hiệu của bệnh paget xương bao gồm: giảm chiều cao, đau nhức xương, cứng khớp, đau cổ, chân méo mó bất thường, đầu và xương sọ to ra, biến dạng, đau đầu, xương yếu, dễ gãy, suy giảm thính lực, xương yếu, dễ gãy…
• Bệnh Still: là một bệnh viêm hệ thống, chưa rõ nguyên nhân gây bệnh. Biểu hiện thường gặp nhất là sốt cao, viêm và đau khớp, kèm theo nổi ban đỏ ngoài da. Triệu chứng của bệnh Still khá đa dạng, nhưng không đặc trưng nên thường bị chẩn đoán muộn và không chính xác.
• Hội chứng chùm đuôi ngựa: Là tình trạng rễ của đám rối thần kinh đuôi ngựa bị chèn ép, gây ảnh hưởng tới chức năng vận động và cảm giác, hai chân, trực tràng và bàng quang. Các biến chứng nặng của hội chứng này là đại tiểu tiện không tự chủ, mất khả năng vận động 2 chân vĩnh viễn. Người mắc bệnh thường nhập viện trong tình trạng cấp cứu.
• Hội chứng dải chậu chày: Là tình trạng tổn thương do vận động quá mức của các mô liên kết ở phần cạnh hoặc bên ngoài vùng đùi và đầu gối. Hội chứng xương khớp này gây đau nhức ở những vùng đó, nhất là ngay trên khớp gối.
• Hội chứng đau cổ - vai – cánh tay (hội chứng đau cổ vai gáy cánh tay): Là bệnh lý rễ tủy cổ, có các triệu chứng lâm sàng liên quan đến bệnh lý cột sống cổ, rối loạn chức năng rễ và dây thần kinh cột sống. Hội chứng đau cổ vai cánh tay không liên quan đến các bệnh lý viêm, đó đơn thuần là các cơn đau dây thần kinh.
• Hội chứng Tennis Elbow: Là một dạng viêm gân ở khu vực xương cánh tay bám vào mỏm cầu lồi. Đa phần bệnh nhân gặp phải hội chứng Tennis Elbow do vận động cánh tay quá nhiều khiến gân ở khu vực này chịu áp lực lớn, liên tục và dễ bị viêm hơn so với các vị trí khác.
• Chân đi chữ bát: Là một loại biến dạng đầu gối, đầu gối bị lệch và quay vào trong. Trong khi xương cẳng chân và những phần xa của đầu gối lại xoay ra ngoài. Do đó khiến dáng đi thiếu lực, luôn vội vàng và cơ thể lắc lư sang hai bên theo mỗi nhịp chân.
• Chuột rút: Là cơn co mạnh, thắt chặt các cơ và gây đau. Chuột rút thường đến đột ngột và kéo dài trong khoảng vài giây cho đến vài phút và thường xảy ra ở chân. Chuột rút xảy ra vào đêm là những cơn co thắt đột ngột, thắt chặt các cơ ở bắp chân. Ngoài ra, chuột rút còn có thể xảy ra ở đùi hoặc bàn chân khi bạn đang ngủ hoặc vừa tỉnh giấc.
• Hội chứng Tietze: Là một hội chứng viêm gây đau ở khớp nối giữa xương sườn và sụn. Đau có thể xuất hiện từ từ hoặc đột ngột. Đau có thể lan tới cánh tay, vai và nặng hơn khi ho, hắt hơi.
• Sốc hông (xóc hông): Là tình trạng đau thắt đột ngột tại vùng hông,  bụng khi vận động. Cơn đau khiến bệnh nhân không thể đứng thẳng hay tiếp tục những hoạt động đang thực hiện. Cơn đau có thể ngắn hoặc dài hạn, nhẹ hoặc nghiêm trọng tùy nguyên nhân.
• Chân chữ X (chân chữ chi): Là hiện tượng có khoảng trống lớn giữa 2 chân khi 2 đầu gối chạm vào nhau và đứng thẳng. Chân chữ X là một tình trạng khá phổ biến ở trẻ khỏe mạnh dưới 6 - 7 tuổi. Đầu hết hội chứng này sẽ cải thiện khi trẻ lớn lên.
• Hội chứng ống cổ chân: Là tình trạng chèn ép gây tổn thương chức năng dây thần kinh chày, tương tự như hội chứng ống cổ tay, nhưng ít phổ biến hơn và xảy ra ở mắt cá chân. Nếu không phát hiện và điều trị đúng cách, bệnh nhân sẽ bị đau cổ chân kéo dài, thậm chí mất khả năng đi lại.
• Ngón tay lò xo: Là hiện tượng viêm hoặc thoái hóa bao gân gấp ngón tay gây chít hẹp bao gân, khiến các gân gấp khó lướt qua khi gấp hoặc duỗi ngón tay.
• Bệnh Blount: Còn được gọi là bệnh vẹo trong xương chày, là một dạng phát triển bất thường ở ống chân của trẻ. Nếu mắc hội chứng này, chân trẻ dễ bị uốn cong gây chân vòng kiềng khi trẻ biết đi hay muộn hơn.
• Hội chứng Volkmann: Là tình trạng co rút các chi, thường gặp ở ngón tay, cổ tay, gây biến dạng kiểu móng vuốt do không đủ máu nuôi dưỡng. Động tác duỗi thụ động của các ngón tay bị cản trở và gây đau đớn.
• Đa xơ cứng: Là bệnh tự miễn, ảnh hưởng đến các tế bào thần kinh ở tủy sống và não bộ. Bệnh thường gây viêm, tái nhiều lần sẽ phá hủy màng bọc myelin của dây thần kinh làm chậm, thậm chí tắc đường truyền xung điện thần kinh.
• Hội chứng người dẻo (Hypermobility): Các khớp có thể uốn dẻo hoặc kéo dài ra xa bất thường. Một số bệnh nhân có thể uốn cong ngón cái về phía sau cổ tay hay uốn cong ngược đầu gối, đặt chân ở phía sau đầu. Hội chứng này có thể ảnh hưởng đến một hoặc nhiều khớp trong cơ thể.
• Hội chứng hông vũ công: Là tình trạng người bệnh nghe thấy âm thanh răng rắc hay có cảm giác như bị vỡ ở hông khi đi bộ, đứng lên, đu đưa chân, chạy và không gây khó chịu.
• Ưỡn cột sống (võng lưng): Là một trong các loại rối loạn cong cột sống, bệnh xảy ra khi các đốt sống lưng dưới (vùng thắt lưng) cong quá mức ra phía trước.
• Hội chứng lối thoát ngực (TOS): Xảy ra khi các dây thần kinh hay mạch máu bị nén bởi xương sườn, xương đòn, cơ cổ ở đầu lối thoát. Biểu hiện bệnh là tập hợp của các rối loạn không rõ ràng, thường là đau và dị cảm tại bàn tay, cổ, vai, cánh tay.
• Hội chứng Sinding-Larsen-Johansson: Là tình trạng viêm kèm theo cảm giác đau, khó chịu ở đuôi xương bánh chè, tổn thương sụn tiếp hợp tăng trưởng. Bệnh xảy ra do sự co thắt lặp đi lặp lại của cơ đùi liên tục trong một thời gian dài.
• Bất sản xương mũi: Là hiện tượng không phát hiện xương mũi của thai nhi khi siêu âm mẹ bầu. Đây là dấu hiệu cho thấy thai nhi có nguy cơ bị Down.
• Hội chứng Chvostek: Là dấu hiệu lâm sàng của chứng hạ canxi máu. Biểu hiện bệnh là các dây thần kinh ở mặt có dấu hiệu co giật bất thường.
• Nhuyễn xương: Dùng để chỉ mềm xương gây ra bởi sự thiếu hụt vitamin D. Ở trẻ em, bệnh thường biểu hiện bằng chứng còi xương, gây ra sự cong và gãy xương dễ dàng hơn người khỏe mạnh.

Nhìn chung, các hội chứng xương khớp rất đa dạng và có triệu chứng khá giống nhau. Vì thế, cần đi khám để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh và điều trị kịp thời.