Tình trạng thoái hóa đốt sống cổ gây mất ngủ và cách khắc phục
Thoái hóa đốt sống cổ gây mất ngủ là tình trạng phổ biến có thể gây mệt mỏi, suy nhược cơ thể và suy giảm chất lượng cuộc sống. Bài viết bên dưới sẽ cung cấp các thông tin chi tiết và hướng dẫn các biện pháp cải thiện thiện giấc ngủ, người bệnh có thể tham khảo.
Mối liên hệ giữa thoái hóa đốt sống cổ và mất ngủ
Mất ngủ tình trạng rối loạn giấc ngủ phổ biến nhất. Tình trạng đặc trưng bởi việc khó đi vào giấc ngủ, thức giấc giữa đêm và khó đi vào giấc ngủ lại. Bên cạnh đó, mất ngủ thường không phải là một tình trạng đơn lẻ mà thường là triệu chứng của nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau.
Để cải thiện tình trạng mất ngủ, người bệnh cần xác định được nguyên nhân. Trong hơn 50% các trường hợp, mất ngủ xảy ra liên quan đến các vấn đề sức khỏe tinh thần, chẳng hạn như lo lắng, trầm cảm, cả hai tình trạng này đều phổ biến ở người thoái hóa đốt sống hoặc đau cổ mãn tính.
Trên thực tế, có một số liên kết giữa mất ngủ và thân não. Thân não là nguồn gốc của hầu hết các chức năng không chủ ý trong cơ thể, bao gồm hai chức năng quan trọng của giấc ngủ là hơi thở và quá trình ngủ. Trong khi đó thân não và cột sống cổ có mối liên hệ mật thiết và hỗ trợ lẫn nhau.
Đốt sống C1 là đốt sống trên cùng của cột sống cổ, nằm ở đáy hộp sọ, có nhiệm vụ bao quanh và bảo vệ thân não, tại vị trí tủy sống. Do đó, việc sai lệch đốt sống cổ, bao gồm thoái hóa đốt sống cổ, có thể gây ảnh hưởng đến chức năng thân não và gây rối loạn giấc ngủ. Ngay cả các sai lệch đốt sống cổ nhỏ nhất cũng có thể dẫn đến chèn ép các dây thần kinh ở thân não, gây áp lực và tăng nguy cơ mất ngủ.
Để cải thiện chất lượng giấc ngủ, người bệnh cần điều chỉnh vị trí cột sống cổ và điều trị các triệu chứng thoái hoá cột sống để tránh các rủi ro phát sinh.
Nguyên nhân thoái hóa đốt sống cổ gây mất ngủ
Thoái hóa đốt sống cổ xảy ra khi các sụn khớp bị hao mòn theo thời gian, khiến các đốt sống ma sát liên tục, dẫn đến hao mòn và thoái hóa. Bên cạnh đó, thoái hóa đốt sống cũng có thể xảy ra do hệ quả của nhiều tình trạng cột sống khác, chẳng hạn như thoát vị đĩa đệm, loãng xương, trượt đốt sống. Dấu hiệu phổ biến nhất của thoái hóa đốt sống cổ là đau cổ vai gáy hoặc đau lan đến cánh tay, bàn tay. Tuy nhiên, đôi khi tình trạng này có thể dẫn đến ù tai, chóng mặt hoặc mất ngủ.
Đối với thoái hóa đốt sống cổ gây mất ngủ, có nhiều nguyên nhân và yếu tố rủi ro khác nhau có thể dẫn đến tình trạng này, chẳng hạn như:
- Đau đớn mãn tính: Thoái hóa đốt sống cổ là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến đau cổ kéo dài. Đau đớn vào ban đêm có thể khiến người bệnh khó đi vào giấc ngủ hoặc ngủ chập chờn không sâu giấc. Tương tự, giấc ngủ kém chất lượng có thể làm tăng cảm giác đau vài hôm sau, điều này khiến tình trạng bệnh ngày càng nghiêm trọng.
- Dây thần kinh bị chèn ép: Khi thoái hóa đốt sống cổ tiến triển sẽ dẫn đến hình thành các gai xương hoặc khiến đĩa đệm trượt ra khỏi vị ban đầu. Điều này khiến các dây thần kinh bị chèn ép và dẫn đến mất ngủ. Các dấu hiệu khác khi dây thần kinh bị chèn ép bao gồm đau vai gáy, đau lan đến cánh tay, bàn tay và các ngón tay.
- Suy giảm chức năng thân não (cuống não): Thân não kiểm soát hơi thở và quá trình ngủ. Cụ thể, thân não làm giảm huyết áp, làm chậm nhịp thở, giảm lượng đường trong máu và giải phóng các hormone đưa cơ thể chìm vào giấc ngủ. Do đó, suy giảm chức năng thân não liên quan đến thoái hóa đốt sống cổ là một trong những nguyên nhân chính gây khó đi vào giấc ngủ, thức giấc giữa đêm hoặc thức dậy quá sớm vào buổi sáng.
- Ngưng thở khi ngủ: Thoái hóa cột sống cổ có thể làm nguy cơ ngưng thở khi ngủ. Nếu không thể hít thở bình thường, người bệnh có thể gặp tình trạng thức dậy nhiều lần, ngủ chập chờn không sâu giấc. Ngoài ra, thoái hóa đốt sống cũng gây ảnh hưởng đến quá trình nuốt, điều này cũng gây ảnh hưởng đến hơi thơ và giấc ngủ.
- Căng thẳng tinh thần: Căng cơ, đau đớn, khó chịu, suy giảm hiệu suất công việc do thoái hóa đốt sống cổ có thể dẫn đến căng thẳng, lo lắng hoặc trầm cảm. Các yếu tố này có thể kích động đến thân não và gây mất ngủ.
Thoái hóa đốt sống cổ gây mất ngủ có nguy hiểm không?
Giấc ngủ rất quan trọng đến sức khỏe cột sống, tương tự như chế độ ăn uống lành mạnh và hoạt động thể chất thường xuyên. Do đó, nếu tình trạng thoái hóa đốt sống cổ gây mất ngủ kéo dài có thể gây ảnh hưởng đến cả thể chất và tinh thần.
Một số ảnh hưởng của việc thiếu ngủ bao gồm:
- Hiệu suất công việc thấp
- Phản ứng chậm khi tham gia giao thông, giao tiếp hoặc xử lý tình huống bất ngờ
- Rối loạn sức khỏe tâm thần, chẳng hạn như trầm cảm, rối loạn lo âu, lạm dụng các chất gây nghiện
- Khiến các triệu chứng thoái hóa đốt sống cổ trở nên nghiêm trọng hơn
Ngoài ra, mất ngủ kéo dài có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, chẳng hạn như huyết áp cao và bệnh tim. Mất ngủ cũng khiến cơ thể không thải độc đúng cách, dẫn đến tích tụ độc tố trong cơ thể, làm tăng nguy cơ bệnh thận, tổn thương gan, đột quỵ. Do đó, nếu nhận thấy các dấu hiệu thoái hóa đốt sống cổ gây mất ngủ hoặc thường xuyên thức giấc vào ban đêm, người bệnh nên đến bệnh viện, trao đổi với bác sĩ chuyên môn và có kế hoạch chăm sóc sức khỏe phù hợp nhất.
Cách khắc phục tình trạng thoái hóa đốt sống cổ gây mất ngủ hiệu quả
Để cải thiện các triệu chứng thoái hóa đốt sống cổ gây mất ngủ, người bệnh có thể tham khảo một số phương pháp như:
1. Tự điều chỉnh tại nhà
Để cải thiện chất lượng giấc ngủ, đầu tiên người bệnh cần có biện pháp giảm đau cũng như kiểm soát các triệu chứng thoái hóa đốt sống cổ. Trong hầu hết các trường hợp, thoái hóa đốt sống cổ đáp ứng tốt các biện pháp giảm đau tại nhà, chẳng hạn như:
- Chườm nóng: Tắm vòi sen hoặc chườm túi nước ấm, khăn ấm ẩm lên vị trí đau trong 15 phút mỗi lần, lặp lại sau 3 – 4 giờ một lần, có thể kiểm soát cơn đau cổ. Sức nóng có thể giúp cơ bắp thư giãn, thúc đẩy lưu lượng máu, từ đó cải thiện cơn đau. Ngoài ra, chườm nóng có thể mang lại cảm giác thoải mái và giúp người bệnh ngủ ngon hơn.
- Chườm lạnh: Đặt một túi đá lạnh quấn trong khăn mỏng lên vị trí đau trong 15 phút mỗi lần, 3 – 4 giờ một lần có thể hỗ trợ giảm viêm và sưng.
- Tập thể dục: Thực hiện các bài tập giảm đau theo chỉ dẫn của bác sĩ và nhà trị liệu có thể giảm đau cổ, giảm căng thẳng trong cơ thể và góp phần tăng cường chất lượng giấc ngủ.
- Không hút thuốc lá: Thuốc lá có thể làm hỏng cấu trúc xương, dẫn đến thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống và lạm chậm quá trình phục hồi. Tập thể dục cũng có tác dụng tăng cường lưu thông máu, các chất dinh dưỡng và giúp người bệnh ngủ ngon hơn.
2. Trị liệu thần kinh cột sống
Trị liệu thần kinh cột sống (Chiropractic) là phương pháp điều trị thoái hóa đốt sống cổ gây mất ngủ phổ biến, hiệu quả và tiết kiệm chi phí. Trị liệu thần kinh cột sống là phương pháp chăm sóc hệ thần kinh, cơ, xương, dây chằng, gân. Nhà trị liệu có thể thông quá các tác động nhẹ để điều chỉnh cột sống và duy trì sự liên kết, từ đó cải thiện tình trạng mất ngủ mà không gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
Chiropractic tập trung vào khả năng tự phục hồi của cơ thể và thường được sử dụng kết hợp với các phương pháp điều trị khác như dinh dưỡng phù hợp và tập thể dục đúng cách. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, bác sĩ chỉnh hình có thể thực hiện các thao tác nhẹ nhàng để tăng phạm vi chuyển động cũng như giảm co thắt cơ.
Lợi ích của trị liệu thần kinh cột sống bao gồm:
- Cải thiện các triệu chứng khó ngủ, mất ngủ, đau đầu, đau nửa đầu, ù tai liên quan đến thoái hóa đốt sống cổ
- Giúp cải thiện tư thế, ổn định chức năng cột sống và làm chậm quá trình thoái hóa
- Giảm đau tự nhiên, cải thiện phạm vi chuyển động của cột sống và các khớp khác
- Hỗ trợ điều trị các chấn thương nhẹ ở cột sống, đặc biệt là tổn thương chức năng thân não, từ đó nâng cao chất lượng giấc ngủ
Sau khi thực hiện kỹ thuật trị liệu thần kinh cột sống, người bệnh có thể bị đau nhẹ hoặc khó chịu nhẹ ở vị trí mà bác sĩ tác động. Tuy nhiên cơn đau này thường không nghiêm trọng và tự khỏi trong 24 giờ.
3. Thay đổi tư thế ngủ
Đối với người thoái hóa đốt sống cổ gây mất ngủ, việc lựa chọn tư thế ngủ phù hợp là điều cần thiết để giảm đau, hạn chế áp lực lên cột sống và nâng cao chất lượng giấc ngủ. Một số tư thế ngủ phổ biến bao gồm:
- Ngủ nghiêng: Tư thế này có thể làm giảm nguy cơ đau ở cột sống cổ và vai gáy. Bên cạnh đó, tư thế này cũng mang đến một số lợi ích khác, chẳng hạn như ngăn ngừa tình trạng ngủ ngáy và trào ngược acid dạ dày. Đối với người thoái hóa cột sống cổ, người bệnh nên giữ đầu cổ thẳng hàng với phần còn lại của cột sống. Sử dụng gối thấp với độ mềm vừa phải để tránh gây áp lực lên cột sống cổ.
- Nằm ngủ: Nằm ngửa là tư thế ngủ phổ biến và phù hợp với người thoái hóa đốt sống cổ. Người bệnh có thể đặt một chiếc gối nhỏ bên dưới cổ để giữ cho cột sống luôn thẳng hàng, các cơ thư giãn và hạn chế áp lực lên vai, gáy.
Bên cạnh đó, người bệnh thoái hóa đốt sống cổ gây mất ngủ cần tránh nằm sấp khi ngủ. Điều này có thể tăng thêm trọng lượng không cần thiết lên cổ, từ đó làm chậm quá trình phục hồi cột sống và khiến tình trạng mất ngủ trở nên nghiêm trọng hơn.
4. Thay đổi thói quen ngủ
Bên cạnh việc thay đổi tư thế ngủ, người bệnh thoái hóa đốt sống cổ gây mất ngủ cần thay đổi một số thói quen hàng ngày để nâng cao chất lượng giấc ngủ. Một số mẹo đã được chứng minh là có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ, chẳng hạn như:
- Chỉ sử dụng phòng ngủ để ngủ và quan hệ tình dục. Không xem TV, đọc sách, làm việc và thực hiện các hoạt động khác trên giường.
- Chờ đến khi cảm thấy buồn ngủ trước khi lên giường. Nếu đã nằm trằn trọc khó ngủ trong 20 phút, hãy sang phòng khác, ngồi thư giãn cho đến khi cảm thấy buồn ngủ trở lại.
- Ngủ và thức vào đúng một thời điểm mỗi ngày, kể cả cuối tuần, ngày nghỉ, ngày lễ.
- Không ngủ trưa để tăng cường chất lượng giấc ngủ vào buổi tối.
5. Điều trị y tế
Nếu các triệu chứng thoái hóa đốt sống cổ gây mất ngủ nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề nghị các phương pháp điều trị y tế để cải thiện các triệu chứng. Tùy thuộc vào các tình trạng cụ thể, các phương pháp điều trị bao gồm:
- Thuốc giảm đau và giãn cơ, chẳng hạn như thuốc chống viêm không steroid (NSAID) có thể cải thiện cơn đau cổ, giúp tổn thương cột sống có thời gian cổ lành lại và ngăn ngừa các biến chứng phát sinh, chẳng hạn như mất ngủ.
- Vật lý trị liệu và tập thể dục theo chỉ dẫn của bác sĩ có thể giúp tăng cường cơ và gân ở cổ, đồng thời cải thiện tính linh hoạt cũng như giúp người bệnh ngủ ngon hơn.
- Kích thích thần kinh điện xuyên da (TENS) để phá vỡ các tín hiệu đau, khó chịu ở cột sống cổ. Máy TENS sử dụng một dòng điện cường độ thấp tác động lên dây thần kinh từ đó giúp thư giãn và ngủ ngon giấc hơn.
- Tiêm steroid gần rễ thần kinh có thể giúp giảm viêm và giảm đau.
- Các liệu pháp bổ sung như châm cứu, massage, xoa bóp có thể giúp thư giãn các cơ bị siết chặt, hỗ trợ giảm đau và điều chỉnh vị trí cột sống cổ.
- Phẫu thuật được chỉ định khi các triệu chứng đau cổ nghiêm trọng dẫn đến mất ngủ kéo dài hoặc tăng nguy cơ hình thành các biến chứng khác, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật điều trị các triệu chứng.
Các biện pháp điều trị tình trạng thoái hóa đốt sống cổ gây mất ngủ được chỉ định và hướng dẫn bởi bác sĩ chuyên môn. Do đó, điều quan trọng là trao đổi với bác sĩ và có kế hoạch chăm sóc sức khỏe tốt nhất.
Phòng ngừa thoái hóa đốt sống cổ gây mất ngủ
Để tăng cường chất lượng giấc ngủ cũng như góp phần cải thiện các triệu chứng thoái hóa đốt sống cổ, người bệnh có thể tham khảo các biện pháp như:
- Thực hành các tư thế tốt, luôn giữ cột sống thẳng, tránh cúi đầu khi sử dụng các thiết bị điện tử. Giữ vai và lưng thẳng để tránh gây căng cổ, hạn chế đau mỏi cũng như làm chậm quá trình thoái hóa tự nhiên.
- Điều chỉnh tư thế ngủ phù hợp, luôn giữ cột sống ở vị trí trung lập để tránh áp lực, căng thẳng.
- Duy trì hoạt động thể chất, thường xuyên tập thể dục, đi bộ, để tránh gây áp lực lên cột sống. Nếu cần ngồi trong thời gian dài, người bệnh cần đúng dậy, di chuyển và kéo căng cơ thể, bao gồm cả cơ cổ sau mỗi 60 phút.
- Tránh gây áp lực lên cột sống cổ, vai. Thay vì sử dụng túi xách một bên, người bệnh nên sử dụng balo hoặc vali có bánh xe.
- Tăng cường cổ cổ và các cơ cốt lõi để duy trì tư thế trung lập của cột sống, từ đó ngăn ngừa tình trạng thoái hóa cột sống.
Thoái hóa đốt sống cổ gây mất ngủ có thể dẫn đến mệt mỏi, suy nhược cơ thể và suy giảm chất lượng cuộc sống. Tình trạng này có thể được cải thiện với các biện pháp tự chăm sóc, thay đổi tư thế ngủ cũng như thường xuyên tập thể dục. Nếu cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc hoặc đề nghị phẫu thuật điều trị. Trao đổi với bác sĩ nếu có bất cứ thắc mắc hoặc câu hỏi nào liên quan.
Tham khảo thêm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!