Đứt Dây Chằng Chéo Trước Có Đi Được Không? Nghỉ Bao Lâu
Đứt dây chằng chéo trước là chấn thương phổ biến ở những người chơi thể thao, đặc biệt là ở vận động viên. Điều này khiến nhiều người thắc mắc, đứt dây chằng chéo trước có đi được không và cần xử lý như thế nào để tránh gây tổn thương sụn khớp.
Đứt dây chằng chéo trước có đi được không?
Dây chằng chéo trước là một trong những dây chằng đầu gối chính, có chức năng giữ mâm chày không bị trượt ra ngoài khi chạy nhảy hoặc đi cầu thẳng. Khi dây chằng này bị đứt, người bệnh có thể bị mất vững hoặc dễ hụt nhịp chân khi chạy, đi bộ hoặc nhảy cao, nhảy xa.
Về vấn đề đứt dây chằng đầu gối có đi được không, các chuyên gia cho biết, người bệnh hoàn toàn vẫn có thể đi lại bình thường. Sau chấn thương đứt dây chằng vài ngày, cơn đau ở đầu gối xe được cải thiện và người bệnh có thể đi lại như chưa từng xảy ra chấn thương. Trong một số trường hợp, người bệnh thậm chí còn không bị đau và không có bất cứ dấu hiệu đứt dây chằng nào. Tuy nhiê, theo thời gian, các triệu chứng có thể trở nên nghiêm trọng hơn, gây đau đớn dữ dội hoặc khó khăn khi đi, chạy hoặc nhanh. Các biến chứng nghiêm trọng khác có thể bao gồm teo cơ hoặc mất chức năng khớp gối.
Đi bộ với dây chằng chéo trước khi đứt là điều hoàn toàn có thể, thậm chí một số người bệnh có thể chạy bộ trên đường thẳng mà không có bất cứ sự khó chịu nào. Tuy nhiên, đứt dây chằng đầu gối có thể gây không ổn định ở đầu gối, đặc biệt là khi thay đổi hướng một cách đột ngột.
Trong nhiều trường hợp, đứt dây chằng bị chẩn đoán nhầm thành bong gân hoặc các chấn thương nhẹ khác. Điều này gây chậm trễ trong việc điều trị, khiến chấn thương bị bỏ sót và trở nên nghiêm trọng hơn.
Đi bộ khi đứt dây chằng chéo trước có sao không?
Chức năng của dây chằng chéo trước chủ yếu là cung cấp sự ổn định và cân bằng, ngăn không cho xương chày trượt về phía trước trên xương đùi, cũng như tạo sự ổn định cho các chuyển động xoay, vặn người. Nếu dây chằng chéo trước bị đứt, khả năng xoay hoặc đổi hướng di chuyển có thể gặp nhiều khó khăn.
Khi bị đứt dây chằng đầu gối, đi bộ hoặc thực hiện các động tác uốn cong, khuỵu đầu gối có thể tăng nguy cơ chấn thương thêm, chẳng hạn như tổn thương sụn ở đầu gối. Điều này có thể dẫn đến viêm khớp gối, thoái hóa khớp gối hoặc các tổn thương xương khớp khác.
Tuy nhiên các nghiên cứu cũng cho biết, một số người có thể hoạt động bình thường khi bị đứt dây chằng chéo trước. Ngoài ra, dây chằng cũng có thể tự phục hồi mà không cần phẫu thuật hoặc điều trị y tế.
Đứt dây chằng chéo trước cần nghỉ bao lâu?
Thời gian nghỉ ngơi khi bị đứt dây chằng chéo trước tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Nếu dây chằng chỉ bị đứt một phần hoặc gây đau đớn nhẹ, người bệnh có thể cần nghỉ ngơi trong 4 – 8 tuần để đi lại và hoạt động bình thường.
Tuy nhiên người bệnh cần nghỉ ngơi trong 7 – 9 tháng để phục hồi hoàn toàn và quay lại các hoạt động thể thao. Trong một số trường hợp, người bệnh có thể cần nghỉ ngơi trong một năm để tránh các chấn thương tái phát.
Trong quá trình hồi phục, người bệnh có thể cần sử dụng nạng, nẹp đầu gối hoặc các dụng cụ hỗ trợ khác. Trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể.
Phải làm gì khi đứt dây chằng chéo trước?
Khi dây chằng chéo trước bị tổn thương hoặc đứt, triệu chứng phổ biến là tích tụ lượng máu quá mức dẫn đến sưng tấy, khó chịu và đau đớn. Nếu nhận thấy các dấu hiệu này, người bệnh nên đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị phù hợp. Tùy thuộc vào các trường hợp cụ thể, các biện pháp điều trị bao gồm:
1. Kiểm soát các triệu chứng tại nhà
Các nguyên tắc kiểm soát các triệu chứng đứt dây chằng chéo trước bao gồm giảm lưu lượng máu đến đầu gối, cải thiện tình trạng sưng tấy, đặc biệt là trong 48 – 72 giờ sau khi bị thương. Trong vài ngày đầu sau khi bị đứt dây chằng chéo trước, điều quan trọng là kiểm soát sưng và giảm đau thông qua các biện pháp như:
- Nghỉ ngơi: Hạn chế mọi cử động đột ngột hoặc vặn mình. Về cơ bản, người bệnh nên nghỉ ngơi tại nhà sau 1 hoặc 2 ngày đầu tiên sau khi bị rách dây chằng và giữ cho đầu gối càng cao càng tốt. Nghỉ ngơi có thể giảm nhu cầu trao đổi chất của các mô bị thương, tranh gây căng thẳng cho vùng bị thương và không làm gián đoạn giai đoạn đầu trong quá trình điều trị đứt dây chằng chéo trước.
- Chườm lạnh: Chườm lạnh là cách tốt nhất để làm giả, sưng đầu gối và giảm đau. Nên chườm túi đá lên đầu gối trong 20 phút sau mỗi 1 – 2 giờ trong vòng 48 – 72 giờ đầu tiên sau khi bị rách ACL. Chườm lạnh có thể làm mát, giảm nhiệt độ của các mô ở vùng bị thương, giảm nhu cầu trao đổi chất và hạn chế chảy máu.
- Băng ép: Sử dụng băng ép đầu gối hoặc nẹp đầu gối, giúp hạn chế rò rỉ dịch từ các mao mạch bị tổn thương vào mô và kiểm soát quá trình viêm. Biện pháp này cũng có thể kiểm soát tình trạng sưng ở đầu gối.
- Nâng cao đầu gối: Giữ cho đầu gối được nâng cao hết mức khi ngồi hoặc nằm có thể làm giảm áp lực trong các mạch máu cục bộ và giảm chảy máu ở vùng bị thương. Điều này cũng giúp thoát chất lỏng dư thừa và tránh viêm nhiễm ở đầu gối.
2. Các thói quen cần tránh
Về cơ bản, sau khi chấn thương đứt dây chằng chéo trước, người bệnh nên dành thời gian nghỉ ngơi và bất động, đặc biệt là trong 18 – 72 giờ đầu tiên. Bên cạnh các biện pháp tự chăm sóc, người bệnh cũng cần tránh các tác nhân khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như:
- Nhiệt: Tránh chườm nóng, xông hơi khô hoặc ngâm mình trong bể nước nóng sau khi bị chấn thương dây chằng.
- Rượu: Không được uống rượu sau khi bị thương, bởi vì các hoạt chất có trong rượu có thể gây viêm và sưng các mạch máu bị tổn thương ở đầu gối, khiến các triệu chứng đứt dây chằng trở nên nghiêm trọng hơn.
- Chạy hoặc tập thể dục: Tránh các hoạt động gắng sức hoặc gây căng thẳng quá mức đến đầu gối, chẳng hạn như tập thể dục, chạy bộ hoặc nhảy gây ảnh hưởng đến đầu gối.
- Xoa bóp: Trong ít nhất 48 – 72 giờ đầu tiên sau khi bị chấn thương, người bệnh không nên xoa bóp để tránh làm tăng lưu lượng máu và sưng tấy vùng bị thương.
3. Phẫu thuật
Trong trường hợp dây chằng chéo trước bị đứt hoàn toàn, không đáp ứng các biện pháp chăm sóc nội khoa, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật điều trị. Trong quy trình này, bác sĩ sẽ lấy một đoạn gân tại vị trí khác trong cơ thể hoặc của người hiến tặng để thay thế cho đoạn dây chằng bị đứt.
Sau phẫu thuật người bệnh sẽ được chỉ định vật lý trị liệu, thực hiện các bài tập phục hồi chức năng theo hướng dẫn của bác sĩ. Ngoài ra, người bệnh có thể cần sử dụng nẹp đầu gối trong 1 – 2 năm để đảm bảo quá trình phục hồi.
Một số thắc mắc phổ biến khi đứt dây chằng chéo trước
1. Đứt dây chằng chéo trước có cần điều trị y tế không?
Nếu có dấu hiệu hoặc nghi ngờ đứt dây chằng chéo trước (mặc dù có thể đi bộ) người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ càng sớm càng tốt để được chẩn đoán và xử lý chấn thương ban đầu.
Thông thường người bệnh có thể đi bộ khi dây chằng chéo trước bị rách mà không gây bất cứ tổn thương nào. Tuy nhiên mức độ bất ổn định của đầu gối có thể trở nên nghiêm trọng hơn, đặc biệt là khi xoay hoặc vặn đầu gối không đúng cách. Các vết rách dây chằng chéo trước hoàn toàn có thể được chẩn đoán với các kiểm tra lâm sàng hoặc xét nghiệm hình ảnh.
Để chẩn đoán đầy đủ mức độ chấn thương dây chằng chéo trước, bác sĩ có thể đợi vết sưng tấy giảm bớt sau đó đề nghị chụp X – quang hoặc thực hiện các xét nghiệm khác. Điều này để đảm bảo rằng kết quả kiểm tra là chính xác nhất có thể.
Do đó điều quan trọng là đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn.
2. Khi nào không thể đi bộ khi đứt dây chằng chéo trước?
Mặc dù không phổ biến, tuy nhiên bệnh nhân có thể gặp các vấn đề về thăng bằng hoặc đau đớn dữ dội khi bị đứt dây chằng chéo trước. Điều này khiến người bệnh không thể đi lại mà không có sự hỗ trợ của nạng hoặc các dụng cụ khác.
Nếu chấn thương nghiêm trọng đến mức gây ảnh hưởng đến cấu trúc đầu gối, người bệnh nên đến bệnh viện ngay lập tức để đánh giá chức năng đầu gối và có kế hoạch điều trị phù hợp.
3. Rách một phần và đứt dây chằng chéo trước có giống nhau không?
Trong hầu hết các trường hợp đứt dây chằng chéo trước, người bệnh có thể đi lại và chạy bộ trên đường thẳng, bất kể chấn thương là một phần hoặc đứt toàn bộ.
Tuy nhiên, đứt dây chằng hoàn toàn có thể gây khó khăn khi vặn hoặc xoay người. Người bệnh có thể nhận thấy cảm giác bị xô lệch ở đầu gối. Ngoài ra, sụn khớp cũng có thể bị ảnh hưởng, chẳng hạn như rách sụn và làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp.
Phòng ngừa đứt dây chằng chéo trước
Đứt dây chằng chéo trước có thể ảnh hưởng đến vận động viên và những người không chơi thể thao. Để giảm nguy cơ này, các chuyên gia y tế khuyến cáo một số biện pháp như:
- Tập luyện điều độ và phù hợp: Thực hiện các bài tập tăng sức bền và kéo căng thường xuyên để tránh gây áp lực dây chằng đầu gối.
- Khởi động đúng cách: Dành thời gian khởi động, làm ấm cơ thể trước khi tập thể dục hoặc hoạt động thể chất có thể ngăn ngừa căng cơ và chấn thương dây chằng.
- Thực hiện các kỹ thuật đúng: Khi cần tiếp đất sau một cú nhảy hoặc thay đổi hướng, tránh uốn cong đầu gối. Điều này có thể giúp giảm áp lực và ngăn ngừa chấn thương liên quan đến dây chằng.
- Cải thiện sự nhanh nhẹn: Tăng cường sự nhanh nhẹn trong các môn thể thao như bóng đá hoặc bóng rổ có thể tránh các chuyển động đột ngột gây chấn thương dây chằng chéo trước.
- Tập luyện sức mạnh cơ bắp: Tập trung vào việc tăng cường cơ cốt lõi, như cơ hông, mông và đùi có thể cải thiện khả năng giữ thăng bằng, tránh té ngã và hạn chế nguy cơ đứt dây chằng chéo trước.
Nếu dây chằng chéo trước bị đứt, đầu gối vẫn đủ ổn định và khỏe mạnh để đi bộ mà không gây đau đớn hoặc khó chịu. Các chuyển động trên đường thẳng bao gồm đi và chạy bộ đều có thể thực hiện mà không gây tổn thương cho đầu gối. Sau khi chấn thương hãy trao đổi với bác sĩ để có biện pháp kiểm soát cơn đau, ngăn ngừa chấn thương thêm và giúp việc đi lại dễ dàng hơn.
Trong các trường hợp cần thiết, người bệnh có thể cần phẫu thuật để tránh các biến chứng, chẳng hạn như thoái hóa khớp gối, viêm xương khớp hoặc mất chức năng chi dưới.
Tham khảo thêm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!