Đau Dây Thần Kinh Liên Sườn Gây Khó Thở Cần Làm Gì?

Đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở khiến người bệnh khó chịu, cơ thể mệt mỏi, hạn chế hoạt động thể chất. Đồng thời gây ra những vấn đề về tim mạch và não do thiếu hụt oxy. Vì thế tình trạng này cần được điều trị y tế sớm để tránh phát sinh những vấn đề không mong muốn.

Đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở là gì?

Đau dây thần kinh liên sườn là tình trạng đau xảy ra khi các dây thần kinh liên sườn bị tổn thương. Dây thần kinh này có nguồn gốc từ đoạn tủy ngực D1-D2, phân thành hai nhánh (nhánh bụng và nhánh ngực) sau khi qua lỗ ghép.

Do dây thần kinh liên sườn bao bọc và dọc khắp khung xương sườn và một phần của bụng nên người bệnh thường bị đau xương sườn, đau lưng trên lan ra thành ngực. Đôi khi cơn đau lan tỏa khắp phần trên của cơ thể.

Ở những trường hợp nặng, đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở, đau nhiều khi thở sâu. Đây là một tình trạng nghiêm trọng làm giảm lượng oxy lưu thông trong cơ thể. Từ đó gây ra nhiều vấn đề nguy hiểm.

Nguyên nhân gây đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở

Dây thần kinh liên sườn bị tổn thương và viêm chèn ép vào đường thở khiến quá trình hô hấp bị cản trở. Đồng thời khiến lượng oxy lưu thông trong cơ thể bị suy giảm dẫn đến hiện tượng khó thở. Ngoài ra khó thở cũng có thể xảy ra khi dây thần kinh liên sườn và đường thở bị chèn ép đồng thời bởi khối u hay một bất thường khác.

Một số nguyên nhân gây đau dây thần kinh liên sườn dẫn đến khó thở:

• Chấn thương ngực (va đập, té ngã…), chẳng hạn như ngực bầm tím, gãy xương sườn…
• Hội chứng đau sau phẫu thuật mở rộng lồng ngực
• Phẫu thuật (đặt ống ngực, cắt bỏ vú, mở lồng ngực…)
• Bệnh zona hay nhiễm trùng herpes
• Khối u ở ngực hoặc bụng chèn ép lên dây thần kinh liên sườn
• Mang thai
• Viêm dây thần kinh
• Bệnh lý tủy sống
• Căng cơ ở lưng, ngực và vai
• Các bệnh ở cột sống (thoái hóa cột sống, bệnh lý tủy sống, chấn thương cột sống, lao cột sống, ung thư cột sống…)
• Bệnh đái tháo đường
• Nhiễm độc

Đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở có nguy hiểm không?

Đau dây thần kinh liên sườn không nguy hiểm. Tuy nhiên nếu đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở, người bệnh cần thăm khám và điều trị y tế khẩn cấp. Bởi tình trạng này kéo dài có thể làm thiếu lượng oxy lưu thông đến não và tim. Từ đó gây đau đầu, suy giảm trí nhớ, mất ngủ, tăng nguy cơ phát sinh những cơn đau tim đe dọa đến tính mạng.

Mặt khác đau dây thần kinh liên sườn dẫn đến khó thở có thể là dấu hiệu của bệnh ý nghiêm trọng. Việc không điều trị sớm và đúng cách tạo điều kiện cho bệnh tiến triển. Từ đó gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng khác.

Chính vì thế nếu thường xuyên khó thở do đau dây thần kinh liên sườn, người bệnh cần liên hệ với bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám. Đồng thời được chỉ định điều trị với những phương pháp thích hợp nhất.

Chẩn đoán đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở

Trong quá trình thăm khám, bệnh nhân được đề nghị mô tả chi tiết cơn đau và cảm giác khó thở, tần suất và vị trí đau. Ngoài ra bác sĩ có thể yêu cầu bạn hít thở sâu hoặc ấn vào vùng giữa xương sườn. Nếu một trong hai điều này làm phát sinh cơn đau, nhiều khả năng người bệnh bị đau dây thần kinh liên sườn dẫn đến khó thở.

Tùy thuộc vào sự đa dạng của các triệu chứng và mức độ nghiêm trọng, người bệnh được khám thần kinh để kiểm tra và xác định các vấn đề liên quan đến hệ thần kinh. Ngoài ra một số xét nghiệm hình ảnh cũng được chỉ định để xác định bất kỳ dấu hiệu chấn thương nào.

• Chụp X-quang: Người bệnh được chụp X-quang ngực để tìm nguyên nhân gây đau ngực, đau lưng và đau xương sườn. Đồng thời xác định những vấn đề về xương, đường thở, phổi hoặc tim.
• Siêu âm cơ xương: Hình ảnh được tạo ra từ siêu âm cơ xương chuyên sâu hơn so với chụp X-quang truyền thống. Thông qua kỹ thuật này, bác sĩ có thể xác định nguyên nhân và đánh giá đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở.
• Điện cơ: Điện cơ cho phép bác sĩ kiểm tra tế bào thần kinh và đánh giá các cơ.
• Kiểm tra tốc độ dẫn truyền thần kinh: Kỹ thuật này cho phép đánh giá tổn thương và tình trạng rối loạn chức năng thần kinh.
• Chụp MRI hoặc CT: Nếu nguyên nhân gây đau dây thần kinh liên sườn dẫn đến khó thở không rõ ràng, chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT) có thể được chỉ định. Cả hai kỹ thuật này đều tạo ra hình ảnh chi tiết về xương và các cơ quan, giúp phát hiện những tổn thương sâu và tiềm ẩn.

Điều trị đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở

Đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở là tình trạng nghiêm trọng. Các phương pháp điều trị thường dựa trên nguyên nhân và mức độ ảnh hưởng của triệu chứng.

1. Nghỉ ngơi

Nghỉ ngơi nên được thực hiện ngay khi bị đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở. Khi nghỉ ngơi, cơ thể, dây thần kinh và các cơ quan bên trong có thể được thả lỏng. Từ đó giảm cảm giác khó chịu và đau đớn. Đồng thời giúp điều chỉnh tâm trạng và nhịp thở.

Khi nghỉ ngơi, cần nằm ngửa trên một mặt phẳng có độ cứng vừa phải. Tay và chân thả lỏng, hít thở đều. Không đặt gối lên ngực hoặc bụng để tránh tăng cảm giác khó thở.

2. Hít thở sâu

Khi có cảm giác khó thở do đau dây thần kinh liên sườn, người bệnh nên hít thở sâu để mở rộng phổi, tăng lưu thông oxy và giảm cảm giác khó chịu. Sau đó điều chỉnh nhịp thở, thở đều và chậm rãi. Điều này giúp tăng tính linh hoạt cho lồng ngực, cải thiện hệ hô hấp.

Hướng dẫn hít thở sâu:

• Đứng thẳng lưng, duỗi tay ra trước mặt, lòng bàn tay hướng lên, dang hai chân rộng bằng vai
• Đưa hai tay lên trời, đồng thời hít vào thật sâu
• Giữ yên từ 3 – 5 giây
• Hạ tay xuống, đồng thời thở ra từ từ
• Thực hiện liên tục 10 lần.

3. Chườm lạnh

Chườm lạnh nếu bị đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở liên quan đến chấn thương vùng ngực. Biện pháp này giúp giảm sưng và viêm dây thần kinh liên sườn. Đồng thời giảm chèn ép lên hệ hô hấp, giúp người bệnh dễ thở và dễ chịu hơn. Ngoài ra biện pháp chườm lạnh còn giúp giảm đau nhanh.

Lưu ý không chườm lạnh quá lâu hoặc áp đá lạnh trực tiếp lên vùng đau. Bởi điều này có thể gây tổn thương da và làm nặng thêm cảm giác khó thở. Tốt nhất bọc đá lạnh trong khăn bông mềm, áp lên vùng đau 10 phút. Mỗi ngày thực hiện 3 – 4 lần sẽ nhận thấy các biểu hiện thuyên giảm đáng kể.

4. Tắm nước nóng

Tắm nước nóng có thể làm dịu cảm giác co thắt do đau dây thần kinh liên sườn. Đồng thời thư giãn dây thần kinh và các cơ quan, giúp hít thở dễ dàng. Ngoài ra biện pháp này còn giúp cải thiện tâm trạng, giảm cứng khớp và đau nhức xương khớp, tăng lưu thông máu, thúc đẩy quá trình chữa lành tổn thương và cải thiện vận động.

Lưu ý điều chỉnh nhiệt độ phù hợp để tránh gây bỏng da. Có thể ngâm mình trong nước ấm khoảng 10 phút để thư giãn và tăng hiệu quả điều trị đau dây thần kinh liên sườn kèm theo khó thở.

5. Tập thể dục

Tập thể dục là một trong những biện pháp giúp giảm đau dây thần kinh liên sườn dẫn đến khó thở. Khi luyện tập đúng cách, các khớp xương có thể thư giãn và chắc khỏe, tăng cường sức mạnh cho cơ bắp, thư giãn dây thần kinh và giảm đau hiệu quả.

Bên cạnh đó vận động và luyện tập với những bài tập thích hợp còn giúp điều chỉnh tư thế, điều chỉnh nhịp thở, tăng tuần hoàn khí huyết, duy trì hoạt động của các cơ quan trong cơ thể. Từ đó cải thiện sức khỏe tổng thể, ngăn đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở làm phát sinh những tình trạng nghiêm trọng.

Đi bộ, đạp xe, yoga, tập dưỡng sinh, thái cực quyền… là những bộ môn phù hợp. Tuy nhiên cần tham khảo ý kiến bác sĩ để có tần suất luyện tập thích hợp.

6. Vật lý trị liệu

Nếu đau dây thần kinh liên sườn thường xuyên gây khó thở kèm theo cảm giác co thắt, người bệnh có thể được hướng dẫn vật lý trị liệu để cải thiện. Hầu hết bệnh nhân được điều trị với các bài tập kéo giãn kết hợp tập thở sâu. Những bài tập này có tác dụng cải thiện hệ hô hấp, giảm đau dây thần kinh liên sườn, tăng phạm vi chuyển động.

Ngoài ra tập vật lý trị liệu còn giúp cải thiện tính linh hoạt cho lồng ngực và cột sống, duy trì chức năng của các cơ quan bên trong. Từ đó cải thiện sức khỏe tổng thể và điều chỉnh nhịp thở.

Trong nhiều trường hợp, vật lý trị liệu cho bệnh nhân bị đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở có thể bao gồm: Massage trị liệu, nhiệt trị liệu, liệu pháp thư giãn…

7. Sử dụng thuốc

Bệnh nhân được chỉ định dùng thuốc nếu đau dây thần kinh liên sườn dẫn đến khó thở ở mức độ nặng, khó thở và đau đớn tái phát nhiều lần. Tùy thuộc vào mục đích và mức độ nghiêm trọng, một số loại thuốc dưới đây có thể được sử dụng:

• Miếng dán da hoặc kem chứa capsaicin: Capsaicin là một chất được lấy ra từ ớt, có khả năng loại bỏ chất P – một chất tự nhiên trong cơ thể giúp các tín hiệu của cơn đau được truyền đến não bộ. Từ đó giảm đau hiệu quả. Miếng dán da hoặc kem chứa capsaicin phù hợp với những bệnh nhân bị đau cơ xương khớp và đau dây thần kinh liên sườn ở mức độ nhẹ.
• Gel lidocain hoặc miếng dán da: Gel lidocain hoặc miếng dán da có thể được sử dụng mà không cần chỉ định của bác sĩ. Thuốc này giúp giảm đau tạm thời, hỗ trợ cải thiện nhịp thở.
• Thuốc kháng viêm không steroid (NSAID): Nếu đau dây thần kinh liên sườn kèm theo khó thở do viêm, một số thuốc kháng viêm không steroid như Naproxen, Ibuprofen… có thể được sử dụng. Nhóm thuốc này giúp giảm viêm và đau hiệu quả.
• Thuốc chống trầm cảm: Đôi khi thuốc chống trầm cảm được sử dụng để điều trị những cơn đau thần kinh. Thuốc có tác dụng xoa dịu cơn đau, cải thiện tâm trạng và giấc ngủ. Đồng thời hỗ trợ điều trị khó thở do đau dây thần kinh liên sườn. Một số loại thuốc chống trầm cảm thường được chỉ định gồm: Amitriptyline, Duloxetine (Cymbalta), Desipramine (Norpramin), imipramine (Tofranil), Venlafaxine, Nortriptyline (Aventyl, Pamelor).
• Thuốc chống co giật: Một số loại thuốc chống co giật như Gabapentin, Carbamazepine, Oxcarbazepine, Pregabalin… có thể được chỉ định để giảm đau, hạn chế dây thần kinh chèn ép vào đường thở.
• Opioid: Ở những trường hợp nghiêm trọng, opioid-acetaminophen hoặc opioid-aspirin được chỉ định để giảm đau. Đồng thời ngăn đau dây thần kinh liên sườn dẫn đến khó thở. Cả opioid, acetaminophen và aspirin đều là những loại thuốc mạnh, có khả năng giảm đau tốt nhưng thường gây nhiều tác dụng phụ. Chính vì thế việc sử dụng thuốc cần có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

8. Các thủ thuật

Nếu không đáp ứng tốt với điều trị bảo tồn, một số thủ thuật dưới đây có thể được sử dụng:

• Phong bế dây thần kinh liên sườn: Đây là phương pháp gây tê cục bộ kết hợp tiêm với corticosteroid để giảm đau và viêm, điều trị đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở. Khi phong bế dây thần kinh liên sườn, chụp X-quang được sử dụng đồng thời để hướng dẫn mũi tiêm hướng vào vùng đau ngay dưới khung xương sườn. Sau điều trị, những khối thần kinh liên sườn thường tồn tại trong vài tháng, bệnh nhân có thể mất vài ngày để bắt đầu vận động trở lại.
• Tiêm ngoài màng cứng ngực: Để giảm đau dây thần kinh liên sườn dẫn đến khó thở, tiêm ngoài màng cứng ngực có thể được thực hiện. Khi thực hiện, một lượng thuốc chống viêm sẽ được sử dụng để tiêm vào khu vực xung quanh tủy sống.
• Tần số vô tuyến xung: Đây là một thủ thuật xâm lấn tối thiểu. Bác sĩ sử dụng kim điện cực tác động vào dây thần kinh để giảm đau trong thời gian ngắn.
• Cắt bỏ tần số vô tuyến: Nếu đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở nghiêm trọng và thường xuyên tái phát, cắt bỏ tần số vô tuyến có thể được cân nhắc. Phương pháp này phá hủy một hoặc nhiều phần cụ thể của dây thần kinh gây đau. Đồng thời giúp kiểm soát triệu chứng. Tuy nhiên cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi cắt bỏ tần số vô tuyến vì phương pháp này có thể gây nhiều rủi ro.

9. Phẫu thuật

Hiếm khi phẫu thuật được dùng trong điều trị đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở. Tuy nhiên phương pháp này có thể cần thiết khi:

• Thất bại sau 3 tháng điều trị bảo tồn
• Khó thở và đau dây thần kinh liên sườn do khối u chèn ép
• Gãy xương sườn làm tổn thương các cơ quan lân cận

Phẫu thuật mang đến hiệu quả cao trong việc loại bỏ nguyên nhân và giảm nhẹ tình trạng. Tuy nhiên vật lý trị liệu và những biện pháp chăm sóc cần được áp dụng đúng cách sau phẫu thuật để hạn chế phát sinh rủi ro.

Biện pháp phòng ngừa đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở

Để giảm nguy cơ đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau:

• Tập hít thở sâu 2 – 3 lần/ ngày. Đồng thời điều chỉnh nhịp thở đều và chậm rãi.
• Tránh mang vác vật nặng, không làm việc gắng sức.
• Dành thời gian nghỉ ngơi. Đồng thời thường xuyên xoa bóp để khớp xương và dây thần kinh liên sườn được thư giãn, cải thiện hệ hô hấp.
• Duy trì thói quen vận động với các bộ môn và bài tập thích hợp như yoga, đi bộ, đạp xe, bơi lội… Vận động mỗi ngày giúp tăng cường sức khỏe tổng thể, xương khớp chắc khỏe, thư giãn cơ và dây thần kinh, cải thiện hệ hô hấp. Từ đó ngăn ngừa khó thở do đau dây thần kinh liên sườn.
• Giữ ấm cơ thể khi bị đau dây thần kinh liên sườn để tránh tạo cảm giác khó thở.
• Ngủ với tư thế nằm nghiêng hoặc nằm ngửa, không đặt gối lên bụng hay ngực.
• Tiêm vắc xin phòng ngừa thủy đậu ở trẻ nhỏ hoặc vắc xin ngừa zona ở người trên 60 tuổi để ngăn bệnh zona gây đau dây thần kinh liên sườn.
• Thận trọng trong mọi hoạt động để tránh chấn thương làm tổn thương lồng ngực.
• Điều trị dứt điểm các vấn đề/ bệnh lý làm tăng nguy cơ gây tổn thương dây thần kinh liên sườn dẫn đến khó thở.
• Áp dụng các biện pháp chăm sóc thích hợp để ngăn nhiễm trùng hay tổn thương dây thần kinh liên sườn sau phẫu thuật.
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng cân bằng. Đặc biệt nên ăn nhiều thực phẩm giàu canxi, vitamin D, omega-3 và vitamin C như rau củ quả, trái tươi, thịt, cá, trứng, sữa, các loại hạt và quả hạch, đậu… để tăng cường sức khỏe xương và sức khỏe tổng thể. Đồng thời nâng cao hệ miễn dịch, khả năng chống nhiễm khuẩn và chống viêm của cơ thể.

Đau dây thần kinh liên sườn gây khó thở có thể là dấu hiệu của tổn thương dây thần kinh nghiêm trọng, khối u chèn ép hay nhiều bệnh lý nguy hiểm khác. Chính vì thế khi bị đau khung xương sườn kèm theo khó thở, người bệnh nên di chuyển đến bệnh viện để được khám chữa bệnh với phương pháp phù hợp. Điều này giúp ngăn ngừa phát sinh nhiều vấn đề nghiêm trọng.

Tham khảo thêm:

• Hướng Dẫn Xoa Bóp Chữa Đau Dây Thần Kinh Liên Sườn
• Đau Hạ Sườn Trái Là Bệnh Gì? Các Thông Tin Cần Biết
• 10 Địa Chỉ Khám Đau Dây Thần Kinh Liên Sườn Tốt Nhất